of luchtspiegeling is een verschijnsel, dat je op warme dagen kunt waarnemen. Het aardoppervlak wordt dan zó sterk verwarmd, dat de luchtlagen daar vlak boven een hoge temperatuur verkrijgen en de optische dichtheid (zie: Optiek) van de lucht neemt dan naar boven toe.
In de luchtlagen dicht bij den grond treedt dan totale terugkaatsing op.
Wanneer jullie nu naar een voorwerp in de verte kijken, dan komen in je oog in de eerste plaats de directe lichtstralen maar ook de geheel teruggekaatste lichtstralen, die naar de aarde waren gezonden. Zo zien jullie van ’t voorwerp tevens zijn spiegelbeeld.
Jullie hebben natuurlijk allen wel eens gehoord van de woestijnreizigers, die verdwaald waren en dan in de verte een groot meer meenden te zien,— maar steeds bleef ’t meer op denzelfden afstand van hen... want dat meer was een fata morgana. De strak blauwe lucht werd door de aarde teruggekaatst.
Dat alles is nu nuchtere wijsheid.
Doch er is ook sprookjeswijsheid. Die leert, dat er een fee is, de fee Morgane (in het Middel-hoogduits: Feimorgên), die in Bretagne spookt, doch die eigenlijk woont in de straat van Messina. Daar heeft zij een kristallen paleis, enz., alles met toebehoren.
En nu wil het toeval, dat de fata morgana juist in die straat thuis is. Als je even naar Calabrië gaat en daar achter aan den nagel van den teen van Italië naar Sicilië gaat staan kijken, ’s morgens, als de zee kalm is en de zon achter je opgaat, dan zie je in veel gevallen een fata morgana aan den overkant: geweldige gestalten van mensen en paarden, in prachtige kleuren. Het schouwspel duurt gewoonlijk heel kort. Dan gaat de fee Morgane naar haar kristallen paleis terug — en ziet de zeestraat er niet anders uit dan elke andere zeestraat.
Laten wij hieraan mogen toevoegen, dat wij dit verhaal uit een (zéér ernstige) bron hebben, die wij echter zelf niet hebben kunnen controleren.
