wil in goed Nederlands zeggen „werking” en dan heeft ’t meestal de betekenis van „de aandacht trekkende werking”. Wanneer op een schilderij een bizonder opvallende tegenstelling van licht en schaduw voorkomt, dan spreekt men van een mooi of een eigenaardig lichteffect.
Ook bij een avondfeest maakt men gebruik van lichteffecten — b.v. Bengaals vuur —, om de sprookjesachtige stemming te verkrijgen.
Ook wordt het woord effect veel gebruikt, -wanneer een redenaar of toneelspeler poogt, om door vreemde zinswendingen of buitenissige gebaren de aandacht van het publiek te trekken, dan zegt men wel, dat hij „op effect” werkt.Men kan ook van enkele dingen, b.v. van een kledingstuk, zeggen, dat het een goed effect maakt.
Bij tennis wordt een bal, die op een bepaalde manier wordt teruggeslagen, zó dat hij een onverwachte wending maakt, een „effectbal” genoemd of de tennisser roept: „daar zit effect in dien bal!” En cricket, voetbal en hockey hebben eveneens hun effect-ballen.
Wanneer iemand in een moeilijke zaak zijn bemiddeling verleent en de zaak loopt door zijn toedoen goed van stapel, dan zegt hij, wanneer hij een modern jongmens is misschien: „Ziezo, dat is in de bus”, of: „Voor den bakker!” Is hij echter een deftig man, dan spreekt hij plechtig: „Mijn pogingen hebben het gewenste effect gesorteerd”.
In de financiële wereld betekent effect in het algemeen een geldswaardig papier, dus zowel obligatie en pandbrief als aandeel. In de eerste twee gevallen o.a. is dit papier het bewijs, dat men, hetzij aan een Staat, Provincie, Gemeente of enig ander openbaar lichaam, hetzij aan enige onderneming van handel of nijverheid, hetzij aan enige andere instelling, onverschillig van welken aard, een bedrag in geld heeft geleend tegen zekere rente en verdere voorwaarden. Alle voorwaarden van de lening staan op het effect gedrukt. Dit deel van het effect heet de mantel.
Bij het effect behoort een couponblad (zie: Coupon), soms voorzien van een talon. Als b.v. de coupons van het blad lopen tot I Jan. 1955 en de lening zal eerst in 1975 geheel afgelost zijn, dan kan men op vertoon van den talon de overige coupons krijgen.
Effecten kunnen luiden op naam of aan toonder, meestal is het laatste het geval om den verkoop te vergemakkelijken. Anders zou de naam van den houder telkens veranderd moeten worden.
Effecten worden veelal uitgegeven bij emissie (zie aldaar); zij worden dan ingetrokken door aflossing of uitloting.
Indien het geldlenend lichaam een obligatie-lening heeft uitstaan b.v. à 5% rente en men meent op een zeker ogenblik voordeliger te kunnen lenen, dan komt het voor, dat de gehele lening ineens wordt afgelost — als dat tenminste volgens de voorwaarden mogelijk is — en dat daarvoor in de plaats gelijktijdig een lening tot gelijk bedrag à b.v. 4% wordt uitgegeven. Men noemt dat een conversie; men zegt, dat de 5% lening in een 4% lening is geconverteerd. De oude houders der 5% lening hebben dan meestal recht van voorkeur op de nieuwe lening. Het andere soort effecten, het aandeel, Is een bewijs van deelgerechtigdheid in een onderneming, waarop het bedrag vermeld staat, waarvoor men deelgenomen heeft. Ook aandelen zijn veelal aan toonder, behalve natuurlijk o.a. die, waarop het bedrag, waarvoor men deelneemt, nog niet geheel betaald is. Het kan de onderneming niet onverschillig zijn, van wien zij het restant nog te ontvangen heeft. Zulke aandelen heten niet-volgestorte aandelen.
Aangezien effecten veel verhandeld worden, moet er ook een markt zijn, waar vraag en aanbod elkander ontmoeten. Deze markt noemt men effectenbeurs. Amsterdam heeft verreweg de voornaamste in ons land, dan komt Rotterdam en vervolgens ’s Gravenhage. De prijs, die voor effecten bedongen kan worden, heet koers; men zegt dat de ...percents lening van ... op 101% genoteerd staat. Dat wil dan zeggen dat we b.v. voor een aandeel van 1 X ƒ 100 moeten betalen 1 X ƒ101 voor een aandeel van 10 X ƒ 100 ƒ1010. Dagelijks komt er een prijscourant uit van de koersen. Effecten, waarvan geen koers opgegeven kan worden, heten incourante effecten.
