afgeleid van het Latijnse „capitolium”, is de naam van den oudsten en voornaamsten burcht van het oude Rome, naar men vertelt, gesticht door Romulus en Remus in 753 v. Chr.
Hier stond het nationale heiligdom der Romeinen, de tempel van Jupiter. Bij den inval der Galliërs in Italië was het Capitool de laatste schuilplaats der Romeinen (387 voor Chr.).Toen nu de Galliërs, die het Capitool belegerden, des nachts den burcht bij verrassing wilden nemen, begonnen de ganzen, de heilige vogels van Juno, waarvan in den tempel van deze godin op het Capitool altijd enige exemplaren aanwezig waren, plotseling te snateren, zodat de Romeinen met schrik wakker werden en erin slaagden den aanval af te slaan. Het Capitool was dus door de ganzen gered.
Verscheidene Italiaanse steden (Verona, Beneventum enz.) hadden in navolging van Rome in den oud-Romeinsen tijd ook hun capitool en een soortgelijke navolging vindt men ook elders.
Zo heet b.v. in Washington het gebouw waarin de Amerikaanse Senaat en het huis van Volksvertegenwoordigers vergaderen (en waarin ook een grote bibliotheek en de zaal van het Opperste Gerechtshof te vinden zijn) het Capitool.
Hoeveel gewicht in Amerika aan dit gebouw gehecht wordt, blijkt wel daaruit, dat de Amerikaanse geografen door dit gebouw hun eigen meridiaan trekken.
En waar eenmaal in Washington dit grote gebouw algemene bekendheid had gekregen, waren verschillende kleinere plaatsen niet tevreden, voordat zij ook hun eigen capitool hadden.
Er zijn dus capitolen in steeds toenemend aantal verrezen.
Ook in Europa heeft men nog een bekend capitool: het is het grote stadhuis van de Franse stad Toulouse, dat zich met dezen naam tooit, en dat ongeveer in 1740 in Jonischen stijl is gebouwd.
Volledigheidshalve herinneren wij ook nog aan het Museum van het Capitool te Rome, waarin de Pausen drie allerbelangrijkste verzamelingen van kunstwerken en antiquiteiten hebben gehuisvest.
