Wie van jullie postzegels verzamelt, zal wel eens hebben opgemerkt, dat op sommige van onze Oost-Indische postzegels met duidelijke zwarte letters het woord „Buitenbezittingen”, op andere „Java” staat gedrukt. Men verdeelt onze Aziatische koloniën namelijk administratief in twee groepen: „Java en Madoera” en de „Buitenbezittingen”.
Onder dit laatste verstaat men dus Sumatra, Borneo, Celebes, Nieuw Guinea, de Kleine Soendaeilanden, de Molukken en alle om en bij deze eilanden gelegen kleinere eilanden.Tot in ’t midden der 19de eeuw stelde men haast uitsluitend belang in Java. Dat toch was het belangrijkste eiland. In de Buitenbezittingen waren de kosten van het bestuur veelal hoger, dan de baten, die deze gebieden afwierpen.
Toen nu in 1845 een Engelsman een deel van Noord-Borneo kocht, werd de Nederlandse regering wakker geschud.
Een krachtiger optreden in de Buitenbezittingen was ten zeerste noodzakelijk. In de eerste jaren, die toen volgden, ging men nog niet over tot een gehele militaire bezetting der Buitenbezittingen, men volstond met het sturen van strafexpedities, waar het nodig was.
Eerst van Heutz is het geweest, die den groten stap daartoe gedaan heeft.
De Atjehoorlog had de noodzakelijkheid ervan doen inzien.
En die militaire bezetting heeft een heilzamen invloed gehad. Aan de onderlinge oorlogen en oorlogjes tussen de inheemse vorsten kwam een einde, evenals aan de roof- en plundertochten op elkanders gebied. Europese ondernemingen hebben zich, toen ’t rustig was, in vele buitenbezittingen neergezet. We denken slechts aan Sumatra. En ook de inheemse bevolking heeft geprofiteerd van de zegeningen van orde en rust, die het Europese bestuur bracht. De veiligheid van huis en erf zijn nu gewaarborgd.
