Wat is dat? Encyclopedie voor jongeren

P.J.F.H. van de Rivière, R. de Ruyter-van der Feer (1928, 1930 en 1938)

Gepubliceerd op 09-08-2019

Bolivar

betekenis & definitie

Simon Bolivar (1783—1830) was een Venezuelaan, die een grote rol gespeeld heeft in de bevrijding van Zuid-Amerika van de Spaanse overheersing.

Nadat Napoleon de monarchie in Spanje omver had geworpen, weigerden de Spaanse koloniën verdere gehoorzaamheid aan het moederland.

De opstand begon in Caracas, de hoofdplaats van Venezuela, en Simon Bolivar werd de leider.

Al spoedig sloten zich andere delen van Zuid-Amerika, als het latere Ecuador, Columbia e.a. bij hem aan.

Met afwisselend geluk werd de strijd gestreden, maar langzamerhand kwamen de opstandelingen aan de winnende hand. Hoewel er nooit een definitieve vrede is gesloten, kunnen we toch zeggen, dat zo omstreeks 1820—1822 de verschillende delen hun vrijheid hadden verkregen.

Het doel van Simon Bolivar echter, om van Zuid-Amerika, evenals in Noord-Amerika het geval was, een statenbond te maken, mislukte.

De verschillende delen werden aparte republieken. Alle beschouwen Simon Bolivar echter als hun bevrijder.

Bolsjewisme. Het bolsjewisme is een politieke leer, welker aanhangers zich voorstellen, door de dictatuur van het proletariaat, wat zo ongeveer betekent: tijdelijke opperheerschappij van de arbeidersklasse, de communistische gemeenschap te ' bereiken. Het communisme wil, dat zowel het geproduceerde als de productiemiddelen gemeenschappelijk bezit zullen zijn.

Het bolsjewisme heeft vooral in Rusland betekenis gekregen. Door den buitengewoon achterlijken staat, waarin de bevolking verkeerde, de slechte sociale toestanden, het gemis aan politieken invloed van het volk en de wantoestanden aan het hof, in de regering en in de kerk, kon het bolsjewisme in dit land vasten voet krijgen.

In 1905, na het mislukken van den Russisch-Japansen oorlog, deed het bolsjewisme de eerste revolutiepogingen, die nog met geweld werden onderdrukt.

De ontevredenheid groeide echter steeds en toen de wereldoorlog in 1916 voor Rus- land een verkeerden loop nam, grepen de bolsjewieken weer naar de macht, nadat eerst anderen den weg voor hen hadden vrijgemaakt, en ditmaal met succes. Sedert dien regeren de Bolsjewiki in Rusland.

Bombardement is het bommen werpen op, of het met kanonnen of mortieren beschieten van een versterkte plaats, fort of stelling, om zodoende de verdedigers te dwingen, zich over te geven; om een stormaanval met voetvolk voor te bereiden; om van uit zee een zeehaven te vernietigen, enz.

Er is in het volkenrecht heel veel te doen geweest over het geoorloofde van zulke bombardementen. Aanvankelijk achtte men het plat schieten of in brand schieten van een stad in den oorlog geoorloofd, ook als middel om de burgerij schrik aan te jagen en te benadelen en zo spoediger te bereiken, dat de stad zich overgaf. Doch geleidelijkweg heeft men ernaar gestreefd het bombarderen van open steden of dorpen enz. in den oprlog te verbieden, terwijl ook bij versterkte plaatsen de particuliere gebouwen zoveel mogelijk zouden worden gespaard. Tegen het einde van de 19e eeuw ging men daarbij zover, dat een bekend artilleriegeneraal zelfs uitvoerig heeft betoogd, dat men alleen militaire werken en gebouwen mocht treffen, wat z.i. bij de grote precisie van het moderne geschut volstrekt niet te veel gevraagd was.

Sedert dien is echter de natuur sterker gebleken dan de leer; bij het bommen werpen uit de lucht vooral bleek het moeilijk zó precies te treffen, zodat het gehele oorlogsrecht thans op dit gebied zeker heel veel minder bepaald is, dan het in het begin dezer eeuw scheen.

De Spaanse burgeroorlog bevestigt het opnieuw, dat, wanneer eenmaal de oorlogshartstochten ontbrand zijn, geen afspraken in staat zijn deze in toom te houden en de geteisterde bevolkingen van weerloze steden en dorpen blijven nog steeds „het kind van de rekening”.