Voornamenboek

Dr. Johannes van der Schaar (1964)

Gepubliceerd op 19-12-2020

Adriaan

betekenis & definitie

m

Deze naam betekent ‘inwoner van, afkomstig uit Adria', een plaats in de buurt van Venetië. Aan deze pin. ontleent ook de Adriatishe Zee haar naam. Adria wordt wel in verband gebracht met Lat. ater ‘dofzwart, donker', met betrekking tot het donkere zand langs de kust van de Adriatische Zee. Hadrianus was reeds de naam van een Romeinse keizer, wiens geslacht uit Hadria in het landschap Picenum afkomstig was (de h aan het begin van een woord is een zwak foneem dat in het Vulgairlatijn al verdween). (H)adrianus was ook de naam van enkele pausen, bijvoorbeeld Hadrianus (Adrianus) VI (15221523). Hij was de eerste Nederlandse paus (geb. 1459 in Utrecht). Een andere vermeldenswaardige drager van de naam is Hadrianus van Nicomedië.

Hij was volgens een legendarische passio martelaar in Nicomedië tijdens keizer Maximianus; kerk. feestdag; 8 sept. In de middeleeuwen kwam de naam via Fra. naar Ndl. (Mansion 12): Odriana (988) (deze vorm misschien nog o.i.v een Germ. Od-naam). Adriaen(kin) Kortrijk ca. 1400 (Debrabandere); Adryaen, Rotterdam 1426. Pas in de 15e eeuw wordt de naam populair; ook vr. vormen komen in deze eeuw in de mode, aanvankelijk bij de hogere standen, bijvoorbeeld jkvr. Adriana Say van Rosendael, kleindochter van Dirk van Wassenaar, echtgenote van Pieter II, Heer van Rhoon (1411-1455). Bij de burgerij vooral in de 16e eeuw.