Gepubliceerd op 16-11-2020

Jufferkraan Jufferkraanvogel

betekenis & definitie

Anthropoides virgo (Linnaeus: Ardea) 1758. Kleinere Kraanvogelsoort, die vroeger net binnen Europa broedde [Voous 1988 Vogels 45: 128], maar daar nu uitgeroeid is.

In N recent enkele malen waargenomen; dit betreft mogelijk uit gevangenschap ontsnapte dieren. Schlegel 1858 vermeldt de N naam (Jufferkraan), hoewel er dan nog geen waarnemingen in N zijn gedaan. Houttuyn 1763 noemt Linnaeus' 2e 'Reiger', "Ardea Virgo", 't Juffertje, en in de tekst verder ook "Numidische Kraan ... en 't Juffertje van Numidie, wegens de fraaiheid van zyne gestalte." Calkoen 1903: Juffer van Numidië. Ook vD 1904/1970 noemt de naam Numidisch juffertje. F Demoiselle de Numidie [Buffon 1798] (<"Grus Numidica, Virgo Numidica vulgo dicta" [Brisson 1760]), It Damigella di Numidia. Numidië is de oude naam voor Algerije, waar de soort in de 19e eeuw mogelijk broedde [BWP 1980, p.633]. Het woord nomade is etymologisch verwant.De wetenschappelijke naam komt van Gr anthropos 'man, vrouw, slavin'; anthropoides (hier) 'op een vrouw gelijkend'; Lat virgo 'maagd, meisje, jonge vrouw' dus: 'juffer, juffrouw'. In veel talen benamingen die met 'juffer' of 'jonge vrouw' te maken hebben: D Jungfernkranich, zweeds Jungfrutrana; noors/deens Jomfrutrane, E Demoiselle Crane <F Grue demoiselle; Sp GrullaDamisela; RKpacaBKa Krasavka (letterlijk 'mooi meisje'). Jobling 1991: "In de Oudheid werd de Kraanvogel gewoonlijk geassocieerd met vrouwen, vanwege het sierlijke dansen. " Het is niet precies bekend, waarom nu juist bij de Jufferkraan dit zo overduidelijk in de naam tot uiting komt en niet bijv. bij de Kraanvogel ←. Mogelijk kenden de 'Ouden' de Jufferkraan beter dan de Kraanvogel, ofwel zij onderscheidden beide soorten nog niet, ofwel de Jufferkraan had vooral de reputatie (als een halve fabelvogel) [vgl. Wilms 001226,7].