Gepubliceerd op 16-11-2020

Dief Diefje

betekenis & definitie

Onder zeetrektellers gebruikte naam voor iedere Stern, waarvan niet vastgesteld kan worden of het een Visdief of een Noordse Stern betreft (Platteeuw et al. 1994). Aanvankelijk werd de semi-komische naam 'Noordse Dief' of ‘Noords Diefje' gebruikt, later werd in het spraakgebruik vaak volstaan met ‘Diefje' ["Vandaag was de zee wat heiig, we konden de vele Diefjes niet goed tellen."].

Het determinatieprobleem heeft in Engeland geleid tot de naam 'Comic Tern' (letterlijk: komische stern), waarin comic ontstaan is door samenvoeging van common en arctic (E Common Tern =Visdief en E Arctic Tern =Noordse Stern).Het element -diefde) komt nogal eens voor in N vogelnamen. Waarschijnlijk werd in een aantal gevallen de vogel door de naamgever misgund waarvan hij beticht werd de dief te zijn (Kiekendief!). In een aantal gevallen, waarin de 'diefstal' 'onbetekenend' werd geacht, zoals bij Visdiefje (deze soort eet slechts kleine visjes) of bij de volksnaam Garendiefje ←, werd het gebruik door de verkleinvorm diefje vergoelijkt.

ETYMOLOGIE N dief <mnl dief (1240 [VT]); nederduits Deef [Hutterer p.298] <oudsaksisch thiof; D Dieb <ohd diob; E thief <oudengels deof; fries dief, verouderd tsjeaf <oudfries thiaf; zweeds tjuv, noors/deens tyv, ijslands pjófur <oudnoords piófr; gotisch thiufs, thiubis; germ *theuba <idg *teup, mogelijk verwant met Gr èv-xvnac, entupas 'hurkend, ineengedoken', lets tupt en litouws tupiu 'ergens weghurken', als men er van uitgaat dat een dief zich na de daad verstopt, ‘onderduikt', ‘weghurkt'.