Voedings en Genotsmiddelen

dr. M. Wagenaar (1938)

Gepubliceerd op 26-01-2019

Havermeel

betekenis & definitie

Havermeel - Haver wordt in ons land voor menschelijk voedsel meest in den vorm van mout of vlokken gebruikt (zie Havermout). Inderdaad bezit de haverkorrel een samenstelling, die eenigszins van de andere granen afwijkt. Tegenwoordig wordt ook haverhet ongepraepareerde meel gebruikt en niet te vergeten, havergort, dat is de gepelde haverkorrel, die door slijpen en polijsten van de buitenste lagen ontdaan is.

Havergort bestaat dus voornamelijk uit het zetmeelweefsel van de korrel. De buitenste lagen waarin veel voedingszouten, eiwitten en vitaminen (vitamine B) verborgen liggen, zijn hier verwijderd. Ook de gebroken haver, havergrutten, worden in navolging van de Engelschen tegenwoordig hier te lande veel gebruikt („Porridge” der Schotten bestaat uit havergrutten en room).

Zeer merkwaardig is het hooge gehalte aan lecithine-phosphorzuur (zooals bekend één der voornaamste bouwstoffen voor zenuwweefsel).

Uit het feit, dat haver een buitengewoon goed voer is voor paarden en veulens, kan men afleiden dat dit graan bijzondere stoffen moet bevatten. In den laatsten tijd is men dan ook de kwaliteiten van deze graanvrucht als menschelijk voedsel gaan waardeeren. Terwijl haver vroeger bijna uitsluitend als paardenvoer gebruikt werd, dient het tegenwoordig ook als grondstof voor tal van voedingspraeparaten. Een enkele maal dient haver ook voor de bierbereiding. De oogst wordt vaak bedreigd door een bepaalde stengelziekte, die door een aaltje veroorzaakt wordt. Het haverzetmeel is zeer gemakkelijk verteerbaar, zoodat haver en rijst (twee granen, die over een bijzonder goed oplosbaar zetmeel beschikken) bij voorkeur gebruikt worden bij de bereiding van kindermeel.

Een bekend voedingspraeparaat is de „havercacao”. Als voorschrift wordt opgegeven; 400 g cacaopoeder en 600 g havermeel. Een tweede voorschrift luidt; 800 g cacaopoeder, 400 g havermeel, 300 g suiker en 1 g vanilline.

Havermaltose is een voedingspraeparaat, dat bereid wordt uit havermeel, gedeeltelijk oplosbaar gemaakt door middel van stoomen (op de wijze van havermout), gedeeltelijk door de inwerking van diastase (dus door mouten).

Havermeel, havergriesmeel, havervlokken, enz. moeten, wanneer ze verpakt afgeleverd worden, als zoodanig met duidelijke letters aangeduid worden.

Dit opschrift mag niet minder sprekend zijn dan andere op de verpakking voorkomende letters. Andere aanduidingen mogen niet voorkomen. In winkels waar het meel los verkocht wordt moet de aanduiding voorkomen op de bakken enz. boven de waar, in hoofdletters van ten minste 2 cm, en lijndikte van ten minste 2 mm.

Havermeel moet voldoen aan de algemeene eischen van zuiverheid, die aan Meelpraeparaten gesteld worden (zie Meelsoorten).