Vloeken lexicon

Prof. dr. P.G.J. van Sterkenburg (1997)

Gepubliceerd op 14-11-2019

shit

betekenis & definitie

Wie het Engelse betekenisprofiel van dit woord beziet, is op zijn minst verrast door het bonte spel der betekenissen, want naast de scatologische betekenis is er nog al wat relatie met de drugswereld. Concreter, het woord wordt ook gebruikt ter aanduiding van hasj, heroine en marihuana.

Overigens worden ook voor ‘namaakhasj’ (gedroogde) uitwerpselen gebruikt. Als uitroep die afkeer, ergernis, irritatie, frustratie enz. uitdrukt, schijnen wij het woord uit het Amerikaanse Engels te hebben overgenomen.

Als zodanig komt het in Engeland aanzienlijk minder frequent voor. Het woord maakte vanaf 1900 furore in de Verenigde Staten.

Bij ons vervangt het sedert de jaren zestig verdomme.Shit (1970) gebruiken wij als eufemisme in alle onaangename en hinderlijke situaties. Het betekent zoiets als ‘wat je doet, wat je zegt, wat er gebeurt, verveelt mij, bezorgt mij overlast’. Maar ook als wij ons ergeren over de eigen onhandigheid of tegenslag nemen wij onze toevlucht tot shit! Shit is niet de term voor grote rampspoed en catastrofes. Met shit willen wij een negatief gevoel als ontmoediging, heftige verontwaardiging, ergernis, wrok, ongewone geprikkeldheid of agitatie verdrijven. De aard van de emotie hangt af van het doel ervan en van de geestesgesteldheid van de spreker. Het is opvallend dat in ondertitelingen shit regelmatig vertaald wordt met godverdomme. De toon geeft de emotionele uiting betekenis, en dat doen ook de belendende interjecties.

Zo heeft o shit vaak de betekenis van een groeiende afwijzing. Een correspondent uit het Zuid-Brabantse Haacht zegt het Engelse eat shit! te gebruiken.

De verwensing shit kan ook versterkt worden, zoals uit dikke shit! enfuckingshit! blijkt. Verzwakking van de vloek komt voor in shitje!, dat door een Hengelose (Ov.) scholier werd opgegeven. De volgende versterkers met shit verschijnen in ons materiaal: shit met peren (vgl. kut met peren) ‘waardeloos’, holy shit, shit shit (shit), shit thefuck off, shitgodver, shitgodverdomme en shit en nog eens shit. zie bullshit, merde, Scheisse, shitterdeshit.