Vloeken lexicon

Prof. dr. P.G.J. van Sterkenburg (1997)

Gepubliceerd op 14-11-2019

pleuren

betekenis & definitie

Het WNT kent dit werkwoord niet. Volgens Van Dale is het soldatentaal en heeft het de betekenis ‘plaatsen, leggen, zetten, doen’.

Het zijn niet deze betekenissen die uit ons materiaal te analyseren zijn. Daaruit dringt zich veeleer de verwensende betekenis ‘oplazeren, oprotten, vallen, donderen’ op.

Wellicht moeten wij van een letterlijke betekenis uitgaan, die aansluit bij de ziekte pleuris, zoals wij dat ook zien bij (op)lazeren. In het westen van ons taalgebied, en dan nog hoofdzakelijk tussen Dordrecht en Amsterdam, worden verwensingen gebruikt met dit werkwoord. Ik noem: pleurt in een wak!; pleur in je kankergraf1; pleur naar je moeder! Met het werkwoord pleuren werd door een zegsman uit Den Haag de volgende verwensing opgegeven: wat mij betreft, kun je als een plumpudding in mekaar pleuren, van de botontkalking. Een buitengewoon destructieve verwensing ten gevolge van frustratie, woede, irritatie of wat dies meer zij.zie oppleuren.