Gepubliceerd op 14-03-2021

Zaaimachines

betekenis & definitie

De Z. dienen, zooals de naam het aanduidt, tot het uitstrooien der zaden, vooral van landbouwgewassen in de groote kultuur. Ze bieden voordeel boven het zaaien uit de vrije hand niet zoozeer door besparing van tijd en arbeid, dan wel doordat zij beter werk leveren.

Zoo komt het, dat ook nog zeer eenvoudige werktuigen, zooals b.v. de oude zaaihoorn of de plantoir mécanique van Ledocte te Brussel, die in de hand worden gedragen en machines van betrekkelijk primitieven aard, zooals de Groninger koolzaadtrommel, nog naast de meer ingewikkelde konstrukties in het gebruik gebleven zijn.Het eigenlijke doel der zaaimachines is de meer gelijkmatige verspreiding en het in den grond brengen van het zaaizaad, dat meestal (door de z.g. rijenzaai- of drilmachines) in rijen wordt neergelegd. Het gevolg dezer meer gelijkmatige verspreiding is de besparing van zaaizaad bij gelijke of grootere opbrengst en het meer regelmatige toetreden van lucht en licht, waardoor de plant voor allerlei ziekten (b.v. roest) wordt bewaard. Ook kan men met de machines veel beter bij winderig weder werken, daar het zaad een minder grooten afstand (door de lucht) heeft af te leggen. Er zijn echter ook breedwerpige zaaimachines. Wordt in rijen gezaaid, dan heeft men bovendien het voordeel, dat tusschen de rijen de grond nog bewerkt kan worden, al is het gewas reeds opgekomen, hetgeen bij' de zoogenaamde hakvruchten bepaald behoefte is en cok bij granen dikwijls nog voordeelen oplevert, omdat op die manier nog onkruid vernietigd kan worden.

Behalve Z., die het geheele grondvlak bezaaien, en de in rijen zaaiende drilmachines, zijn er nog zoogenaamde dibbeimachines, die het zaad in hoopjes neerleggen, die ook weer in rijen gelegen zijn. Deze laatste manier wordt bij de teelt van suikerbieten gevolgd. Voor de nadere konstruktie zie Reinders, Hcindb. v. d. Nederl. Landb. II blz. 12 e. v. Door de uitvinding van Z, hebben zich vooral de Engelschen, die ze reeds in de 18de eeuw invoerden, verdienstelijk gemaakt.

Later zijn de konstrukties ook in Duitschland verbeterd. Zie ook Zaaien en de plaat Zaaimachines.