wetenschap welke zich bezighoudt met de studie van den mensch als lid van een door gemeenschappelijke afkomst, cultuur of zeden gevormd en door taal en geschiedenis bijeen behoorend geheel: ras, familie, stam of volk.
Het begrip V. wordt nu eens ruimer, dan weer enger opgevat, en daardoor worden ook de benamingen voor de onderdeelen der V. niet gelijkelijk gebruikt. Dikwijls wordt de geheele wetenschap, die de menschheid tot object heeft, anthropologie genoemd. De wetenschap, die ten doel heeft de menschen naar den lichaamsvorm en physische afkomst te beschrijven, ten einde de rassenindeeling vast te stellen, heet physische of somatische anthropologie. De ethnographie heeft meer ten doel een eenvoudige beschrijving en classificatie der volken te geven, op grond van historische afkomst, nationaliteit, taalovereenkomst, zeden enz. Echter wordt onder dien naam ook wel de physische rassenindeeling begrepen. De ethnologie gaat over ’t geheel dieper, en heeft naast de beschrijving ook ten doel het wezen van en het causaal verband tusschen de volksverschijnselen te ontdekken, vooral wat de geestelijke betreft, als taalverwantschap, godsdienst, rechtsbeginselen enz. De anthropogeographie heeft ten doel de betrekkingen der menschheid tot het geographisch milieu te onderzoeken. Naast deze zijn er nog andere takken als afzonderlijke wetenschappen van de V. gescheiden, als volkenpsychologie, sociologie e. d.
