philosophisch en economisch stelsel van Charles Fourier. Alle begrippen en opvattingen der hedendaagsche beschaving verwerpend vestigt Fourier de aandacht op de universeele harmonie in het heelal, berustend op de wet der aantrekkingskracht, ontdekt door Newton: alleen de mensch maakt een uitzondering op deze orde, omdat hij tot op heden philosophische grilligheden in de plaats heeft gesteld van de wet der zedelijke aantrekkingskracht. In de huidige periode nadert de menschheid, die sinds haar verschijnen op aarde reeds achtereenvolgens de vijf perioden van het edenisme, der wildheid, het patriarchaat, de barbaarschheid en der beschaving heeft doorloopen, met rassche schreden het tijdvak van het garantisme, door hetwelk zij ten slotte tot de volmaakte harmonie zal komen. Deze zeven opvolgende hoofdperioden of maatschappijvormen in de ontwikkelingsgeschiedenis der menschheid worden bepaald en gekenmerkt door de verhouding van de som der algemeene smart tot de som van het algemeen geluk : gedurende het tijdperk van het edenisnie leefden de menschen zorgeloos in een Eden van vreedzamen overvloed, waar geen arbeid en voortbrenging vereischt werden; tijdens de wildheids-phase (sauvagerie) ontstonden wanverhoudingen tusschen de bestaansvoorwaarden en het aantal bestaanden ; het patriarchaat werd gekenmerkt door de despotieke macht v/h hoofd der familie over zijn onderhoorigen, en door de eerste pogingen tot het vormen van een maatschappij, het tijdvak der barbaarschheid (barbarie) door strijd op leven en dood der familiën onderling en door onderwerping van groote groepen van menschen aan de willekeur van enkelen; op de tegenwoordige periode, die der beschaving, volgt welhaast de zesde phase, die van het garantisme, of van de algemeene zekerheid, waarin de civilisatie met haar gemis aan samenhang en solidariteit der menschheid, plaats zal maken voor een maatschappijvorm, die gunstiger voorwaarden voor de ontwikkeling der menschelijke natuur zal opleveren, door liet in praktijk brengen van de ideeën van samenwerking en associatie, door beëindiging v/d onderlingen stiijd der individuen om louter elk voor zich het leven te behouden, en door de totstandkoming v/d phalansterische organisatie der maatschappij Deze organisatie komt op het volgende neer: De algemeene wet der aantrekking openbaart zich in de zedelijke wereld door de aantrekking der hartstochten. Vruchteloos hebben de moralisten de hartstochten der menschen zoeken te bezweren en uit te roeien. Deze hartstochten moeten integendeel den grondslag van het maatschappelijk organisme vormen. Om een maatschappijvorm te vinden die alle hartstochten bevredigt met vermijding van smart en lijden, een maatschappij dus waar volmaakt geluk heerscht, is een analyse dier hartstochten noodig. Er zijn twaalf hoofdhartstochten en wel vijf die met de vijf zinnen in verband staan, verder vier affectieve, groepeerende, als die der vriendschap, der liefde en der eerzucht, en verder de hartstocht der geestdrift (composite), de zucht tot intrigues (cabaliste) en de zucht tot alwisseling (papillonne); de vijf eerstgenoemde drijven de menschen tot het vergaderen van rijkdommen en tot dien arbeid die hen het meest bevredigt; de drie volgende vereenigen de menschen tot kleine groepen, de composite brengt deze groepen tot grootere associaties bijeen, waarvan er minstens drie een serie vormen met een bepaalde passie tot regelingshartstocht; de cabaliste doet in zoodanige seiie weer onderscheidene groepen ontstaan: om de papillonne te bevredigen kunnen de menschen van de eene serie in de andere overgaan, zoodat, wanneer de arbeid eener zekere serie vermoeit of tegenzin begint in te boezemen die eener andere serie kan worden opgevat. De 12 hoofdhartstochten komen bij de individuen in verschillenden graad tot uiting en er bestaan 810 verschillende karakters; dit aantal verdubbelende zal men de zekerheid hebben alle denkbare karakters en temperamenten vereenigd te vinden ; zoodanige vereeniging van karakters, tezamen ruim 1GOO personen, moeten zich organiseeren tot een gemeente of phalange, de sociale eenheid van de maatschappij der toekomst. Elke phalange moet zich installeeren in een groot gebouw, eeu phalanstère, gelegen in het midden van een voor haar gereserveerd en door haar te exploiteeren stuk land en met werkplaatsen voor de verschillende industrieën, waarin ieder overeenkomstig zijn smaak zal kunnen arbeiden en zich naar zijn karakter en hartstochten bij zijn serie en groep zal kunnen voegen. De, arbeid, inplaats van drukkende nooddwang een aantrekkelijke uitspanning geworden, zal alsdan nimmer te zwaar vallen of vervelen en oneindig vruchtbaarder zijn dan onder de regeling der beschaving ; elk phalansteriër zal het recht hebben op een zeker minimum welstand ; het overschot der productie zal verdeeld worden in 12 twaalfden, waarvan 5 aan het kapitaal der phalange, 4 aan den arbeid en 3 aan het talent ten goede zullen komen. Zoo zal ten slotte de zevende periode, die der volmaakte harmonie, intreden.
In Frankrijk, Algerië en Amerika werden meerdere pogingen aangewend het F in toepassing te brengen, die echter allen mislukten.
