van gr. kuaneos donkerblauw, een verbinding van koolstof en stikstof, in 1815 door Gay Lussac ontdekt. Bij gewone temperatuur is het een kleurloos en brandbaar gas, dat eigenaardig doordringend naar bittere amandelen riekt, een soortel. gew. heeft van 1.8 en door sterke drukking of bij lage temperatuur drupvormig vloeibaar wordt. Het C. ontstaat door het gloeien van stikstofrijke stoffen met alkaliën. Zuiver verkrijgt men het door verhitting van cyaankwik. In zijne verbindingen levert het verschijnselen op, die in vele opzichten met die van chloor, bromium en jodium overeenkomen. De voornaamste C.-verbindingen zijn:
Cyaanwaterstof, of Blauwzuur (zie aldaar).
Cyaanchloride. Dit ontstaat bij inwerking van chloor op verdund blauwzuur en is een strooperige zelfstandigheid, wier dampen een hoogst doordringenden, stekenden reuk bezitten en zeer vergiftig zijn.
Cyaankalium, een wit, moeilijk kristaliseerbaar, zeer vergiftig zout, dat alkalisch reageert. Zuiver wordt het verkregen door kalium in cyaangas te brengen enookalsmencyaanwaterstofgas leidt in een alcoholische oplossing van bijtende kali. Het wordt gebruikt bij het galvanisch vergulden en als reductiemiddel. C. met cyaanijzer verbonden vormt bloedloogzout (zie aldaar).
Cyaankwik wordt bereid door Berl. blauw met kwikoxyde en water te koken, waarbij ijzeroxyde en C. ontstaan, welke laatste opgelost wordt en bij bekoeling kristaliseert.
Cyaanzuur, een verbinding van cyaan met zuurstof, welke steeds water bevat. Het is een kleurlooze, prikkelend riekende vloeistof, die bij gewone temperatuur onder sterke ontwikkeling van warmte wordt ontleed.
Cyaanmetalen, verbindingen van C. met metalen, waarbij de aan C. rijkere cyaniden, de aan C. armere cyanuren genoemd worden.
