Aan

betekenis & definitie

de golf van Mexico

Tamaulipas Ciudad Victoria

Veracruz Veracruz

Tabasco San Juan Baptista

Campeche Campeche

Yucatan Merida

Aan den St. Oceaan.

Sinaloa Culiacan

Tepic Tepic

Jalisco Guadalajara

Colima Colima

Michoacan Morelia

Guerrero Tixtla

Oaxaca Oaxaca

Chiapas San-Christobal

Californie La-Paz

Centraal Staten.

Durango Durango

Zacatecas Zacatecas

Aguas Calientes Aguas Calientes

San Luis Potosi San Luis Potosi

Guanajuato Guanajuato

Queretaro Queretaro

Hidalgo Pachuca

Mexico Toluca

Morelos Cuernavaca

Puebla Puebla

Tlaxcala Tlaxcala

Bondsdistrict Mexico

Geschiedenis

Ferdinand Cortez, die eerste helft van de 16de eeuw het toenmalige rijk Mexico voor Spanje veroverde, gaf het den naam van Nieuw-Spanje, en toen later het land aan den bovenloop der Rio-del-Norte den naam van Nieuw-Mexico ontving, werd het eigenlijke M. ter onderscheiding Oud-Mexico genoemd. Cortez vond er den machtigen staat der Azteken, onder den kazike Montezuma, dien hij gevangen nam en ter dood liet brengen. Na een gevaarlijken opstand in de hoofdstad met geweld te hebben onderdrukt, gelukte het hem het geheele rijk te onderwerpen. Het uitgestrekte land bleef tot in het begin van de 19de eeuw onder de heerschappij van Spanje. In 1810, in 1815 en in 1816 deden de Mexicanen pogingen om het vreemde juk af te schudden, maar zonder succes; in 1821 gelukte het Iturbide zich tot keizer van M. te doen uitroepen, maar zonder zich lang staande te kunnen houden. In 1824 reeds constitueerden zich de verschillende staten, zoowel van Oud- als van Nieuw-M. tot een verbonden vrijstaat, waarvan de onafhankelijkheid bevestigd werd door den slag van Tampieo in 1829, waarin de Mexicanen een schitterende overwinning op de troepen van Ferdinand VII bevochten.

Lang bleef de vrede in den pas geconstitueerden vrijstaat niet bewaard; in 1830 maakte Texas zich los uit den bond en verklaarde zich voor een onafhankelijken staat; toen Texas in 1845 in de Unie van de Ver. Staten opgenomen werd, zag M. zich in een oorlog met deze mogendheid gewikkeld, tengevolge waarvan het bij den vrede van Guadeloupe in 1848 Nieuw-Mexico, Nieuw-Californië en het land ten o. van de Rio-del-Norte aan de overwinnaars moest af staan. Ook Yucatan had zich in 1845 onafhankelijk verklaard. In 1853 liepen de binnenlandsche twisten e-n onlusten zoo hoog, dat de republiek zich opnieuw in de armen wierp van den generaal Santa-Anna, die reeds eenige malen als president-dictator aan het hoofd van de regeering had gestaan. In 1855 moest deze echter wijken voor generaal Alvarez, die weder verdrongen werd door generaal Commonfort. De verwikkelingen onder den in 1861 president-dictator geworden Juarez, deden Frankrijk, Spanje en Engeland besluiten, in den toestand in te grijpen.

Spanje zond troepen, Frankrijk zond een eskader en ook Engeland bleef niet achter. Daar Spanje en Engeland zich spoedig terugtrokken, bleef Frankrijk alleen invloed op den gang van zaken uitoefenen. Door den invloed van Napoleon III ontving Maximiliaan van Oostenrijk, broeder van den oostenr. keizer Frans Jozef, in April 1864 te Miramar de keizerskroon van M. uit de handen eener mexicaansche deputatie. Maar ook Maximiliaan kon de woelige Mexicanen niet tot rust brengen. Een machtige nationale partij onder Juarez bood hem feilen tegenstand, en toen de Ver. Staten zich vijandig tegen het nieuwe keizerrijk betoonden en Napoleon III zijn troepen uit M. terugtrok, was zijn lot spoedig beslist.

Na eenige gevechten viel Maximiliaan in handen van Juarez, die hem door een republikeinschen krijgsraad liet veroordeelen en met de hem getrouw gebleven generaals Miramon en Mejia fusilleeren Juni 1867. Juarez bleef president, onderdrukte eiken opstand en werd in 1872 opgevolgd door Lerdo de Tejoda. Sinds dien tijd zag M. een menigte presidenten aan het bestuur (sinds Dec. 1884 Porfirio Diaz).

Literatuur: Müller, Reisen in den Vereinigten Staaten, Canada und M. (3 dln. Bresl. 1865), McCarthy, Two thousand miles through the heart of M. (New-York 1887), Blake en Sullivan, M. picturesque, political, progressive (Boston 1888); von Hesse-Wartegg, M. La,nd und Leute (Weenen 1890); Felix en Lenk, Beiträge zur Geologie und Paläontologie von M. (Leipz. 1890); Velasco, Geograf ia y estadistica de la Repuhlica Mexicana (12 dln., Mexiko, tot 1892); Cubas, M., its trade, industries and ressources (aid. 1893); Aguilera y Ordonez, Datos para la Geologia de M. (Mexiko 1893); Bancroft, Progress and Development of M. (San Francisco 1894); Routier, Le Mexique de hos jours (Par. 1895); Aguilar y Santillan, Bibliografia geológica y 'minera de la Repüblica Mexicana (Mexico 1898); Lummis, The awakening of a nation, M. of to-day (Lond. 1898); Noriega, Geografia de la Repüblica Mexicana (Mexico 1898); Lemcke, M., das Land und seine Leute (Berl. 1899); Penafiel, Censo general de la Repiiblica Mexicana 1895 (Mexico 1899); Seler, Auf alten Wegen in M. und Guatemala (Berl. 1900); Censo y division territorial del Estado de México verificados en 1900 (Mexico 1901); Boletin de la Repüblica Mexicana (Mexico, jaarboek).

Geschiedenis: Documentos para la historia de Mejico (20 dln., aid. 1853—57); Coleccion nueva de documentos para la historia de Mejico (5 dln., aid. 1892); Prescott, History of the conquest of Mexico (Philad. 1882); Alaman, Historia de Mejico (5 dln., Mexico 1849—52); Labédollière, Histoire de la guerre du Mexique (Par. 1866); Payno, Historia de Mejico (Mexico 1871); Kendall, Mexico under Maximilian (Lond. 1872); Lester, The Mexican Republic, a historie study (New-York 1878); Frost, History of Mexico frotn the earliest ages to the present time (Nieuw-Orleans 1882); Bancroft, Popular history of the Mexican people (San Francisco 1887); León, Compendio de la historia gener al de M. desde los tiempos prehistóricos hastra nuestras dias (Mexico 1902).