GEDACHTENIS, v. (-sen), het gedenken aan iem. of iets, de voortdurende herinnering er van: in iemands gedachtenis leven; in gedachtenis van iem. of iets, om iem. of iets te gedenken;
— (bijb.) iets in gedachtenis brengen, er aan doen gedenken;
— (bijb.) zich iets in gedachtenis brengen, het zich herinneren, er aan gedenken;
— het voortleven of voortbestaan van iem. of iets in de gedachten van anderen om zijne gedachtenis bij de nakomelingschap te bewaren; (bijb.) iemands gedachtenis uitdelgen of uitroeien, zijn naam der vergetelheid prijsgeven;
— bij de gedachtenis van..., zegswijze waarbij men het aandenken van een dierbaren afgestorvene op plechtige wijze voor iemands geest brengt, den doode als het ware aanroept met het doel om den persoon, tot wien men spreekt, tot bezinning of betere gedachten te brengen: bij de gedachtenis uws vaders, keer in u zelven!; iem. bij de gedachtenis van een afgestorvene bezweren, t. w. om iets te doen of na te laten;
— (bijb.) de gedachtenis van iets stichten, er aan doen gedenken;
— (bijb.) in eeuwige gedachtenis zijn, eeuwig in aandenken blijven :de rechtvaardige zal in eeuwige gedachtenis zijn;
— ter eeuwiger gedachtenis, om eeuwig in aandenken te blijven;
— mijn vader, moeder zaliger (gedachtenis), wijlen mijn vader, moeder;
— een voorwerp, bestemd om de gedachtenis van iem. of iets levendig te houden, aandenken iem. eene kleine gedachtenis uit Parijs meebrengen, eene gedachtenis van iem. aan iets hebben; ik geef u dit tot eene gedachtenis.
