GAANDE, (onvolt. deelw. van GAAN), gaande houden, aan den gang, in beweging, in werking houden;
— iem. gaande houden, hem bezighouden;
— (zeew.) het lood gaande houden, voortdurend blijven peilen, doorlooden;
— de pompen gaande houden, in beweging houden, doorpompen:
— het gaande houden, het uithouden, volhouden; (ook) zijne zaken voortzetten;
— (zeew.) het over denzelfden boeg gaande houden, over denzelfden boeg blijven liggen;
— het tegen den stroom gaande houden, tegen den stroom in opzeilen;
— het met een (ander) schip gaande houden, het (andere) schip al zeilende bijhouden;
— het onder klein zeil gaande houden, met weinig zeilen zooveel mogelijk op dezelfde plaats heen en weder varen;
— een gesprek gaande houden, aan den gang houden, doen voortgaan;
— iem. gaande maken, hem opwekken of aansporen, gewoonlijk hem in een geprikkelden toestand brengen, opwinden;
— (van gemoedsaandoeningen, driften, hartstochten, neigingen enz.): ze gaande maken, maken dat zij in werking komen, ze opwekken;
— (zeew.) het schip raakt gaande, raakt in beweging, drijft van zijne plaats door het doorzetten van het anker;
— het tuig (de mast, de boegspriet, een kanon, de lading) raakt gaande, het tuig enz. raakt los en in beweging, door het sterk werken, slingeren en stampen van het schip;
— gaande raken of worden (van gemoedsaandoeningen, driften, hartstochten, neigingen, enz.), opgewekt worden: dan zal de spotlust gaande worden; onze nieuwsgierigheid raakt gaande,
— gaande zijn, aan den gang zijn, bezig zijn met iets goeds of kwaads uit te richten;
— als hij gaande is, kan hij niet weer ophouden, als hij eens aan den praat is, kan hij er niet mee uitschelden
— er is iets gaande, er is wat gaande, enz., (vroeger ook: er is (wat) gaans), er is wat aan de hand, er is wat te doen;
— daar heb je het leven (het leventje, het spel, het ding enz.) gaande, (of wel) daar heb je het gaande, daar heb je het leven (het spel, het ding enz ) aan den gang, daar zijn de poppen aan ’t dansen.
