Groot woordenboek der Nederlandse taal

Van Dale Uitgevers (1950)

Gepubliceerd op 01-01-2021

Zorg

betekenis & definitie

I. v. (-en),

1. het streven, de pogingen die men aanwendt, de moeite die men doet om iets in stand of in goede conditie te houden, of zo goed mogelijk te doen zijn of te maken, toewijding, behartiging : veel zorg aan iets besteden ; dat is met zorg gemaakt; dank voor uw goede zorgen ; de zorg voor zijn gezondheid; zijn kinderen aan iemands zorgen toevertrouwen, aan zijn toezicht, oppassing, hoede; — verzorging : die haar stille zorg voor mij eens waken het (Staring); de moederlijke zorg moest hij vroeg ontberen, hij verloor vroeg zijn moeder ; — (spr.) te veelzorg breekt het glas, al te angstige verzorging is schadelijk ;

zorg voor iets dragen, moeite doen opdat het geschiedt of onderhouden wordt; ik neem de zorg daarvoor op mij, ik zal daarvoor wel zorgen ; — het onderwijs is een voorwerp van de aanhoudende zorg der Regering (Grondwet), bemoeiing ; — de zorg voor zijn gezin, bepaaldelijk dat het nodige onderhoud er is ;

2.bekommering, ongerustheid, vrees dat iets verkeerd zal uitkomen of aflopen, dat enig ongeluk zal treffen: in zorg verkeren omtrent een zieke : — (meer concr.) die bekommering met betr. tot een bep. zaak: veel zorgen hebben; (spr.) de slaapt verdrijft de zorgen ;heb daar maar geen zorg over, wees daarin gerust; — zij heeft geen zorg, voor niets, zij is erg zorgeloos ; — collect. \ hoe meer goed, hoe meer zorg ; die kennen geen zorg, alles gaat hun naar wens ; in de zorg zitten;een zieltje zonder zorg, een zorgeloos mens, die zich nergens iets van aantrekt;
3.(gemeenz.) (dat is) mij (ook) een zorg, ik geef daar niets om ; 't zal me een zorg zijn! —

voorwerp van bekommering : dat is een grote zorg voor hem ;

4. toestand waarin men veel bekommeringen heeft: de zorg staat op zijn gelaat te lezen ;
5. zorgstoel, leunstoel: ga in de zorg zitten ;

II. m. en v., iem. die goed zorgt, zeer bezorgd is : mijn oudste zuster was een echte zorg ; — een oude zorg, een oude trouwe dienstbode.