bn.,
1. wrat men verloren heeft, wat men kwijt is : ik vond op straat een verloren handschoen ; — zelfst.: het verlorene zal Ik zoeken (Ezech. 34:16); — verloren raken, wegraken : — (Zuidn.) verloren lopen, verdwalen ; iem. verloren spelen , met opzet van zich laten afdwalen ; — het verloren schaap, zie Schaap ; — in de menigte verloren gaan, er in opgaan, niet teruggevonden kunnen worden ; ook van geluid en derg., niet opgemerkt worden : hun roepen ging in het stormgeloei verloren ; een verloren hoek, uithoek; — de kippen leggen verloren, leggen eieren op een verborgen plaats ;
2. wat men moet derven, niet meer bezit: het Verloren Paradijs (titel van een epos van Milton); de verloren gebiedsdelen ; het schip is verloren, niet meer te houden, te redden ; — een verloren man, die niet meer gered kan ‘worden (ook fig., in zedelijke zin); — iets verloren geven, opgeven ; — (oorl.) een verloren post, vooruitstaande post, het dichtst bij de vijand;
3. zonder resultaat of vrucht blijvend, vergeefs, nutteloos : verloren geld, vruchteloos uitgegeven; — verloren kost, nutteloos besteed geld, en vand.: iets waarvoor het geld nutteloos besteed is (vgl. kostverloren); — verloren moeite, tevergeefs gedane ;
een verloren ogenblik, uur, ogenblik waarin men niets dringends te verrichten heeft;
4. (van constructiedelen) zonder blijvende functie of geen dienst doend: het verloren hoofd, het bovenste gedeelte van een ruw gegoten gietstuk dat de onreinheden bevat die in het vloeiende metaal zijn opgestegen, welk deel vóór de verdere bewerking wordt verwijderd ; — verloren vorm, gietvorm die afgehakt moet worden en dus maar één keer te gebruiken is; (zeew.) een verloren lip, die schuin is afgesneden;
5. zedelijk verdwaald, gevallen: de verloren zoon, hoofdpersoon in een gelijkenis van Jezus (Lukas 15 : 11—24); (fig.) iem. die na lange afwezigheid en een ongebonden leven in de schoot van zijn familie terugkeert.
