Groot woordenboek der Nederlandse taal

Van Dale Uitgevers (1950)

Gepubliceerd op 01-01-2021

Toerekenen

betekenis & definitie

(rekende toe, heeft toegerekend),

1. door rekenen, door berekening doen toekomen, ten deel doen vallen, schenken, geven; (thans alleen fig.) oordelen dat iem. iets heeft, hebben zal of hebben moet; toeschrijven, toekennen: de eer die hij zichzelf in ’t openbaar toerekende;
— in de dogmatiek in ’t bijzonder van de gerechtigheid van Christus die aan een zondaar wordt toegekend: als aan een uitverkorene de gerechtigheid van Christus wordt toegerekend dan wordt hij in het gericht Gods vrijgesproken;
2. op iemands debet- of creditzijde plaatsen; (steeds oneig. voor) ten voordele of ten nadele van iem. doen gelden, ten goede of ten kwade duiden, aanrekenen: de voorlopige hechtenis wordt niet verklaard tot een deel der straf; doch de duur der ene wordt op die der andere toegerekend; iem. iets als een fout toerekenen;
3. op rekening stellen van, toeschrijven: de totale opbrengst moet economisch worden toegerekend aan verschillende productiefactoren zoals b.v. arbeid en kapitaal;
4. oordelen dat een daad moreel en juridisch voor iemands rekening komt, omdat hij die heeft begaan in het volle bezit van zijn geestelijke vermogens en niet onder dwang van buitenaf: wegens storing van zijn geestvermogens kan het strafbare feit hem niet worden toegerekend.