Van aalmoes tot zwijntjesjager

Dr. E. Schröder (1980)

Gepubliceerd op 10-04-2020

Pensioen

betekenis & definitie

De vraag of de woorden pensioen en pension iets met elkaar te maken hebben, moet bevestigend beantwoord worden. Wij gaan uit van het Latijnse werkwoord pendere, dat: wegen en vandaar: betalen betekent.

Het daarbij behorende pensio: betaling is driemaal via het Frans in het Nederlands overgenomen. In het Middelnederlands bestond het woord pensie in de betekenis: uitkering, rente, salaris. Daarna is het in de zestiende eeuw opnieuw overgenomen in de vorm pensioen. Aanvankelijk betekende pensioen ook: salaris, jaargeld; pas in later tijd ontstond de huidige betekenis: jaargeld bij het neerleggen van ambt of betrekking.In de negentiende eeuw nam men voor de derde maal het woord over, thans in de vorm pension dat de Franse uitspraak heeft behouden. Men verstaat er onder: kostgeld en ook: huis waar kamers met kost en inwoning worden verhuurd.

Verwante woorden zijn: pensionaris en pensionnaire, het laatste in de betekenis: kostganger.