Van aalmoes tot zwijntjesjager

Dr. E. Schröder (1980)

Gepubliceerd op 10-04-2020

Kwaal

betekenis & definitie

In de middeleeuwen zei men: vrecheit is ene sware quale, gierigheid is een groot kwaad. Het woord quale, ons kwaal, had toen dus een bredere betekenis dan thans.

Men verstond er onder vrijwel iedere treurige toestand, dus zowel minnepijn als lichaamspijn en zedelijk gebrek. Het werkwoord luidde quelen, niet wat de vogels doen, maar in de betekenis: ziek zijn, pijn lijden. Dit werkwoord was sterk; de tijden luidden: qual, gequolen, dus net als: stelen, stal, gestolen. Daarnaast staat kwellen: pijn aandoen. Het oude quelen komt nu nog alleen in streektalen voor. Ook bij Cats treft men het aan, bijvoorbeeld in het rijmpje: jonge kinders moeten spelen of van pijn en sieckte quelen.L