Toon Gerbrands

Algemeen directeur bij voetbalclub PSV Eindhoven.

Gepubliceerd op 21-02-2015

De prestatieklok of performanceklok

betekenis & definitie

Als er signalen zijn dat je meer zaken op de automatische piloot uitvoert, dan is dit vaak een patroon waarbij de scherpte er langzaam vanaf gaat. Om te presteren moet er sprake zijn van scherpte, energie, inzet en drive. Met de prestatie- of performanceklok kun je analyseren waar je staat.

De theorie van deze klok lijkt het beste te omschrijven als je kijkt naar momenten dat de klok op 5 voor 12 staat: het moment dat alles goed valt en een team successen viert. De valkuil is dat zowel de staf als de spelers op dezelfde manier doorgaan. Er ontstaat (onbewust) een houding: coach en spelers voelen zich goed maar zijn daardoor minder scherp en doen net iets minder dan vóór het succes. De prestatieklok tikt door en als de klok op 12 uur en verder komt, sluipen er allemaal ontwikkelingen in een team die het succes in de weg staan. Er gaat steeds meer mis en de coach wordt ontslagen. Uiteindelijk komt er een nieuwe coach. Het team begint met nieuwe energie, met de klok inmiddels op 7 uur en heeft dan een periode de kans om door te groeien. Langzaamaan komen vertrouwen, enthousiasme en de winnaarsgeest terug. Lukt het om stappen te maken, dan kom je weer in de buurt van 11 uur of half 12 en volgen prestaties. Volgens de prestatieklok moet je doorselecteren in een team, zelfs na het behalen van grote prestaties. Dat klink natuurlijk paradoxaal, maar het is de enige manier. De klok moet een stukje terug. Dat kan door nieuwe energie toe te voegen en dynamiek te creëren in het groepsproces. Dat wordt dan lang niet door iedereen begrepen. Een fascinerende benadering: veranderen moet je vooral doen als je succes hebt. Je kunt het betrekken op elk team/organisatie, maar ook op iedere persoon.