(Fr.: potentiel formel; Du.: Formalpotential; Eng.: formal potential), de (schijnbare) normaalpotentiaal van een elektrodereactie die men experimenteel uit gemeten evenwichtspotentialen εev vindt als men in de vergelijking van Nernst in plaats van de activiteiten der ionen en moleculen hun formaalconcentraties gebruikt.
De formaalconcentratie (of formaliteit) van een ionsoort bijv. is de concentratie gebaseerd op de totale hoeveelheid opgeloste elektrolyt en de chemische formule ervan. Hierbij worden verschijnselen als onvolledige dissociatie, complexvorming, associatie verwaarloosd, evenals de activiteitscoëfficiënten der ionen. In een elektrolytoplossing waarin bijv. 0,1 kmol FeCl3 per m3 is opgelost, is de formaalconcentratie van de Fe3+ -ionen 0,1 en die van de Cl−-ionen 0,3; hun werkelijke (analytische) concentraties zijn echter veel lager daar in de oplossing voornamelijk complexe FeCl2+- en FeCl22−-ionen voorkomen.
Formaalpotentialen hebben praktische betekenis voor het berekenen van evenwichtspotentialen in bepaalde milieus, omdat in hen de milieuinvloeden al verdisconteerd zijn die men bij gebruik van normaalpotentialen apart in rekening zou moeten brengen; hiervoor moet men dan beschikken over (vaak niet of onnauwkeurig bekende) grootheden zoals de activiteitscoëfficiënten of de stabiliteitsconstanten (van complexe ionen).