Technische encyclopedie

Winkler Prins (1975)

Gepubliceerd op 27-11-2024

ARBEIDSFACTORMETER

betekenis & definitie

(Fr.: mètre de facteur de puissance; Du.: Leistungsfaktormesser; Eng.: power factor meter) of cos φ-meter, apparatuur waarmee de faseverschuiving tussen stroom en spanning bijv. aan de klemmen van een elektrische installatie wordt gemeten.

De wijzer van het instrument geeft deze hoek φ aan; gewoonlijk wordt op de schaal de arbeidsfactor AF = cos φ afgelezen.Er zijn verschillende constructieprincipes voor deze meters. Een ervan is het volgende: in een meetsysteem, dat in principe gelijk is aan dat van een weekijzermeter, wordt een draaiblikje periodiek gemagnetiseerd door de stroom die door de stroomspoel vloeit. In afwijking van een normale weekijzermeter, bevat dit systeem echter geen afstotende vast opgestelde weekijzerdelen, waardoor de stand van het draaiblik zou kunnen worden beïnvloed. Gedurende elke periode van de wisselstroom wordt het draaiblik dus eenmaal in de ene en eenmaal in de andere zin gemagnetiseerd. Dit systeem van draaiblik en stroomspoel wordt nu geplaatst in een tweede spoelstel, waarmee een draaiveld wordt opgewekt met behulp van de te meten spanning. Wanneer drie fasen beschikbaar zijn vindt een normale driefasen-aansluiting plaats, wanneer slechts twee fasen van de spanning beschikbaar zijn wordt het draaiveld opgewekt met behulp van een kunstschakeling. De stand van het draaiblik wordt op het ogenblik van maximale magnetisatie bepaald door de richting van het draaiveld op dat ogenblik; deze stand komt dus overeen met de fase van de spanning ten opzichte van de stroom (ofwel door de fase van de stroom ten opzichte van de spanning, hetgeen op hetzelfde neerkomt).

< >