uitvoerig - [bnw] tot in details gaand. Het wordt gezegd in verband met mededelingen, geschriften, landkaarten en dergelijke. Het woord is synoniem met breedvoerig. Uitputtend heet een uiterst uitvoerig verslag of dito verhandeling. Omstandig geeft tevens aan dat iets (vrijwel) volledig en nauwkeurig is. Een geschrift of betoog is van lange adem. Ampel of ampel en breed slaat op een overweging, bespreking of verslag.

Zie: nauwkeurig ; wijdlopig.

Gezegde(s):
• in geuren en kleuren
• veel vijven en zessen
• veel vieren en vijven
• op zijn elfendertigst
• er een pens aan hangen
• vanaf het gekraai in zijn wieg
• ab urbe condita (= vanaf de stichting van Rome)
• in totidem verbis (= met zoveel woorden)
• ab ovo
• expressis verbis (= in duidelijke bewoordingen)
• lang en breed
• een lange oprijlaan
• een lange aanvliegroute

Spreekwoord(en):
• de beste manier om vervelend te worden is alles te vertellen wat men weet

Omstandig, uitvoerig en breedvoerig geven te kennen dat alles wat men tot het rechte verstand van iets noodig moet weten, verhaald of opgegeven wordt; deze eigenschappen van een verhaal strekken tot lof, niet tot blaam. Anders is het gesteld met de eigenschappen door de andere woorden uitgedrukt, die alle aanduiden dat er te veel omtrent iets wordt medegedeeld. Een omstandig verhaal bevat alle bijzonderheden, die noodig zijn te weten. Wordt hierbij eenvoud en beknoptheid uit het oog verloren, dan is het verhaal omslachtig. Is het gebrekkig verteld, wat de volgorde der feiten betreft, worden er te veel woorden gebruikt en bij¬zonderheden medegedeeld, die van geen belang zijn, dan is het omhalig, een woord, dat in sommige streken niet of zelden gehoord wordt. Een uitvoerig betoog mist geen enkele schakel, die in de redeneering noodig is; wanneer erechter te veel woorden bij gebruikt zijn of allerlei kleinigheden, die geen bewijs behoefden, bewezen worden, noemt men het betoog wijdloopig. Is hetgeen men meedeelt uitvoerig en omstandig, geeft men alle bijzonder¬heden, die van belang kunnen zijn, uitvoerig weer, ontwikkelt men alles in flinke breede trekken dan is men breedvoerig.

uitvoerig - bijvoeglijk naamwoord
uitspraak: uit-voe-rig

1. met alle bijzonderheden erbij
♢ hij vertelde uitvoerig hoe het gegaan was
2. met een grote lengte
♢ dat was een uitvoerige preek

Bijvoeglijk naamwoord: uit-voe-rig
... is uitvoeriger dan ...
het uitvoerigst
de/het uitvoerige ...
iets uitvoerigs

Synoniemen
uitgebreid

Tegenstellingen
beknopt, bondig, kort, summier