Synoniemen zoeken
Synoniem van aansporen
Synoniem van 'n ander trefwoord
Groot Synoniemenwoordenboek
P.G.J. van Sterkenburg (1991)
aansporen
aansporen (tot) iemand ertoe proberen over te halen iets te doen of sneller, beter, enzovoort te doen; het kan worden gebruikt met een voorzetselbepaling (iemand aansporen tot betere prestaties) of zonder voorzetselbepaling. Het woord heeft in informele sfeer twee synoniemen: opporren (tot) en opjutten (tot). Neutrale synoniemen: aandrijven (tot), aanporren (tot), aandringen (op). Zeer formeel is insisteren (op). Iemand bijzonder krachtig aansporen is aanzwepen of opzwepen. Zonder voorzetselbepaling komen voor: de zweep erover leggen en met de zweep erachter zitten. Legt men bij het aansporen de nadruk op de leuke of nuttige kant van iets, dan spreekt men van opwekken (tot) iets. Bij oproepen tot is de voorzetselbepaling verplicht: de paus riep de volkeren op tot vrede. Bij animeren (tot) kan de voorzetselbepaling worden weggelaten en is het altijd een min of meer aangename bezigheid waartoe iemand wordt opgewekt. Wanneer men de betrokkene daarbij dan ook nog moed inspreekt, dan heet het aanmoedigen; moedigt men iemand aan tot het bedrijven van kwaad, dan stijft of sterkt men hem in het kwaad. Aansporen tot kalmte of vrede ligt opgesloten in de uitdrukking aanmanen (tot) of manen (tot). Spoort men iemand aan tot het nakomen van een verplichting, dan sommeert men hem daartoe; in dit geval kun je ook weer de synoniemen aanmanen (tot) of manen (tot) gebruiken. Aansporen tot iets verwerpelijks is ophitsen (tot) (zie aldaar). Aanvuren (altijd zonder voorzetsel) kan ook een goed doel dienen; het betekent iemand luidkeels aansporen bij een lichamelijke prestatie. Iemand die een beetje lui of nalatig is regelmatig aansporen, heet achter iemand aan zitten, hem voortdrijven of (informeel) hem achter de broek (of vodden) zitten. Op het hart binden (of drukken) is een synoniem waarbij je altijd een lijdend voorwerp moet gebruiken: iemand iets op het hart binden. Verleiden is hetzelfde als op slinkse wijze aansporen tot. Zonder voorzetselbepaling: bekoren; dit woord gebruiken katholieken. De duivel, ongelovigen en dergelijke bekoren iemand, dat is: sporen hem tot zonde aan. Voortdurend aansporen noem je tamboereren op (iets) bij (iemand) of tamboeren op (iets) bij (iemand). In het verplichte voorzetselvoorwerp wordt de zaak waartoe wordt aangespoord nader aangeduid.
Zie verder: aanraden; bemoedigen; bewegen tot; brengen tot; eisen ; opdragen; stimuleren; uitdagen; vragen ; wijzen op.
Handwoordenboek synoniemen
J.V. Hendriks (1898)
Aansporen
Tot een besluit of eene handeling brengen. Bij bewegen kan de tegenstand, dien wij te overwinnen hebben, gering zijn, bij aansporen en nopen (aan¬prikkelen) is hij dat nooit; evenmin bij aanzetten, dat meestal gebruikt wordt van eene aansporing ten kwade. Overhalen heeft in zekeren zin de sterkste beteekenis, want het onderstelt, dat men niet alleen iemand tot eene wilsbepaling moet brengen; maar dat er reeds eene wilsbepaling in tegenovergestelden geest heeft plaats gegrepen, waarop men hem moet be¬wegen om terug te komen. Bewegen, aansporen en overhalen geschieden meer door verstandelijke, nopen meer door zedelijke drangredenen. Door verleidelijke aanbiedingen werd Rennenberg bewogen (overgehaald) de zijde van Oranje te verlaten. Iemand aansporen tot deugd. Wat mij vooral noopte zijn verzoek in te willigen, was de herinnering aan den belangrijken dienst, dien hij mij in vroeger jaren bewezen had. Zie onder Aandrijven.
Muiswerk Educatief
Muiswerk Educatief (2017)
aansporen
aansporen - regelmatig werkwoord
uitspraak: aan'sporen
1. proberen iemand iets te laten doen
♢ mijn ouders sporen me aan beter mijn best te doen op school
Regelmatig werkwoord: aan'sporen
ik spoor aan (... ik aanspoor)
jij/u spoort aan (... jij aanspoort)
hij/zij spoort aan (... hij aanspoort)
wij/zij/jullie sporen aan (... wij aansporen)
ik/jij/u/hij/zij spoorde aan (... ik aanspoorde)
wij/zij/jullie spoorden aan (... wij aanspoorden)
hij heeft aangespoord
de/het/een aangespoorde ....
aansporend, aansporende
Synoniemen
aanmoedigen, bemoedigen, manen, prikkelen
Tegenstellingen
neerslaan, ontmoedigen