Spreekwoorden en gezegden

F. Stoett (1977)

Gepubliceerd op 14-10-2020

Spijkers op laag water zoeken

betekenis & definitie

vitten, ongegronde opmerkingen maken; ook: uitvluchten zoeken. In werkelijke zin werden bij laag water aan de scheepstimmerwerven wel spijkers die bij het timmeren gevallen waren, opgezocht (de vroegere spijkers werden immers gesmeed en waren dus waardevol, in tegenst. met de huidige draadnagels); vandaar bij overdracht: naar kleinigheden zoeken die bijna niet te vinden zijn en ook niet de moeite waard zijn, vitten; ook: nietige uitvluchten zoeken.

Sinds 1ste h. 19de e. bekend. Vroeger zei men ook het futselboek zoeken; knorven in biezen zoeken (Lat. in scirpo nodum quaerere), zwarigheden of bezwaren zoeken waar er geen kunnen zijn: een haartje in de boter zoeken, redenen bedenken om te vitten of om twist te zoeken. Fr. chercher midi à quatorze heures; vétiller; épinocher; Hd. kritteln; flausen, Fisematenten, Mäuse machen; Eng. to cavil; to pick holes (in a person's coat), to use shifts, holes.