Spreekwoorden 'wit'

Wit van woede zien

In hoge mate woedend zijn. In dit geval trekt het bloed uit het gezicht weg

Wit zijn met iemand

Zeer bevriend zijn met iemand

Zo wit als melk

Bijzonder wit zijn

Zo wit als sneeuw

Zeer wit
Bijzonder wit zijn. Vgl. Lat.: ‘Nive candidior’, d.i.: witter dan sneeuw

Zo wit als krijt

Een bijzonder bleke gelaatskleur hebben

Iemand wit papier zenden

Hem de vrijheid geven het naar eigen wens in te vullen, enz

Hij heeft zin noch wit

Hij is woedend

Zo wit als een lijk

Een bijzonder bleke gelaatskleur hebben

Witjes lachen

‘Wit’ geldt hier voor: blank, d.i. rein of onbezoedeld, en niet, zoals Meyer zegt, voor: haastig, eensklaps. ‘Wit lachen’ is: zo hartelijk lachen dat de tanden zichtbaar worden. Men bezigde oudtijds dit spreekwoord dan ook voor een blijmoedig, opgeruimd en vriendelijk mens, terwijl iemand die zich voorbarig verheugde, de woorden werden toegevoegd: ‘Lach niet te wit’. Tegenwoordig bedoelt men ermee: flauwtjes lachen, lachen omdat men feitelijk niet anders kan, maar het liever niet deed; verlegen lachen

een wit voetje bij iemand hebben

hij heeft een wit voetje bij zijn moeder: hij kan bij zijn moeder alles gedaan krijgen, zijn moeder weigert hem bijna nooit iets.

Een jongen van Jan de Wit

Een eerste snaak; ook: iemand die de wereld gezien heeft

Iets zwart op wit willen hebben

Wellicht vertaling van Goethe, Faust I (Schülerszene)

Zo wit als een duif

Grijs haar hebben

Naar ’t wit bal gaan

Of: Naar zijn mandje gaan
Naar bed gaan

Een wit voetje hebben bij iemand

Bij iemand in de gunst staan (vroeger waren paarden met vier witte benen (voeten) tolvrij)
Bij iemand in de gunst staan

Al te wit is gauw vuil

Een al te grote vriendschap verandert gemakkelijk in vijandschap
Te veel vriendschap deugt niet en is meestal van korte duur
Te veel vriendschap ineens is meestal van korte duur

Iets zwart op wit hebben

Ergens een schriftelijk bewijsstuk van hebben

Wit om de neus worden

Geschrokken zijn, zich niet lekker voelen

Zo wit als een doek

Een bijzonder bleke gelaatskleur hebben

iets zwart op wit hebben

ik heb de toestemming voor de bouw van mijn huis zwart op wit: ik heb een brief, waarin staat dat de bouw mag beginnen.