Spreekwoorden zoeken
uitgelicht
Bestel nu de Formule 1 Encyclopedie!
Spreekwoorden 'Hoe vaar je?'
Hoe vaar je?
Sommigen willen hierin een zeemansuitdrukking zien, doch dit schijnt niet juist. Oudtijds had ‘varen’ algemeen de betekenis van: gaan. ‘Voere’ betekende in de middeleeuwen: gedrag, handelwijze. ‘Hoe vaar je’ is dus niets anders dan: hoe gedraag je je? De uitdrukking komt vrijwel overeen met Fra.: ‘Comment vous portez vous?’ en Lat.: ‘Quid agis’Vaardig worden over . .
Deze zegswijze wordt opgevat in de zin van: de geest der voorspelling werd vaardig over hem, kwam over hem ‘gevaren’, deed zich in hem gevoelenUit het vaarwater geraken
Van zijn onderwerp afdwalenVaart minderen
Letterlijk gezegd van een rijdend voertuig. Overdrachtelijk voor: langzamer aan doen. Hetzelfde als: de pas inhoudenHij vaart wel
Hij is gemiddeldin iemands vaarwater zitten
hij zit in mijn vaarwater: hij werkt mij tegen, hij hindert me.Uit iemands vaarwater blijven
Dit kan de tegenstelling zijn van de voorgaande uitdrukking. Men bedoelt er echter ook wel mee: niet te dicht in zijn nabijheid komen, een beetje uit de buurt blijvenBlijf in dat vaarwater
Volhard in dat gedragIn iemands vaarwater zitten
Iemand in zijn plannen dwarsbomenHij vaart, waar de grote mast vaart
Hij volgt waar zijn meerdere hem voorafgaat; hij doet wat zijn meester wilEen duizelingwekkende (sneltrein)vaart
Met grote vaart. ‘Duizelingwekkend’, een duizeling veroorzakendeIn iemands vaarwater komen
Iemand dwarszittenBlijf uit mijn vaarwater
Pas op dat wij niet met elkander te doen krijgen; kom mij niet te naIemand uit zijn eigen vaarwater dringen
Hem van zijn eigendom beroveneen aardje naar zijn vaartje hebben
hij heeft een aardje naar zijn vaartje: hij doet, handelt, gedraagt zich in veel gevallen net als zijn vader.Iemand in zijn vaarwater zitten
‘Vaarwater’, waterweg, kielwater. Een schip dat in het vaarwater van een ander schip komt, belet dit laatste het regelmatig verder varen, noopt dit het roer te wenden of vaart te temperen, omdat anders een aanvaring onvermijdelijk is. Overdrachtelijk voor: iemand tegenwerken, zijn plaats willen innemenHij vaart op één kompas
Hij gaat recht op zijn doel afErgens vaart achter zetten
Ergens haast mee makenEen aardje naar zijn vaartje hebben
Naar zijn vader aardenOm te laten rijmen, is ‘vader’ hier verwrongen tot ‘vaartje’ (vadertje). De uitdrukking wordt gebezigd met betrekking tot een zoon die, hetzij ten goede, hetzij ten kwade, de karaktereigenschappen van zijn vader vertoont, dezelfde geaardheid heeft als zijn vader
De uitdrukking is ontleend aan Joh. 8 : 38-44, waar Jezus tot de Joden, die zeggen dat zij Abraham tot vader hebben, opmerkt: ‘Als dat waar was, zoudt gij Abrahams werken doen: Maar gij wilt mij doden. Gij hebt de Duivel tot vader en wilt de begeerten van uw (die) vader doen’. Shakespeare gebruikt de uitdrukking in zijn Coriolanus
Spreekwoorden
Een spreekwoord is een korte, krachtige uitspraak die een wijsheid, een collectieve ervaring of morele opvatting weergeeft.
Een spreekwoord is onveranderlijk. Voor spreekwoorden worden dus altijd dezelfde woorden in dezelfde volgorde gebruikt. Een spreekwoord is bovendien altijd een mededeling, geen vraag. Het werkwoord (de persoonsvorm) staat in de tegenwoordige tijd (als er een persoonsvorm aanwezig is).
Meestal is een spreekwoord een algemene levenswijsheid: zo gaat het nu eenmaal in de wereld. Voorbeelden van spreekwoorden zijn: ‘Na regen komt zonneschijn’, ‘Boontje komt om zijn loontje’ en ‘Oost west, thuis best.’ bron: Onze taal
Top spreekwoorden:
1 been
2 water
3 hart
4 neus
5 geld
6 kat
7 wind
8 tijd
9 oog
10 liefde
11 eten
12 liegen
13 lopen
14 zee
15 leren
Een spreekwoord is onveranderlijk. Voor spreekwoorden worden dus altijd dezelfde woorden in dezelfde volgorde gebruikt. Een spreekwoord is bovendien altijd een mededeling, geen vraag. Het werkwoord (de persoonsvorm) staat in de tegenwoordige tijd (als er een persoonsvorm aanwezig is).
Meestal is een spreekwoord een algemene levenswijsheid: zo gaat het nu eenmaal in de wereld. Voorbeelden van spreekwoorden zijn: ‘Na regen komt zonneschijn’, ‘Boontje komt om zijn loontje’ en ‘Oost west, thuis best.’ bron: Onze taal
Top spreekwoorden:
1 been
2 water
3 hart
4 neus
5 geld
6 kat
7 wind
8 tijd
9 oog
10 liefde
11 eten
12 liegen
13 lopen
14 zee
15 leren