Spreekwoorden zoeken

Spreekwoorden 'Hoe vaar je?'

Hoe vaar je?

Sommigen willen hierin een zeemansuitdrukking zien, doch dit schijnt niet juist. Oudtijds had ‘varen’ algemeen de betekenis van: gaan. ‘Voere’ betekende in de middeleeuwen: gedrag, handelwijze. ‘Hoe vaar je’ is dus niets anders dan: hoe gedraag je je? De uitdrukking komt vrijwel overeen met Fra.: ‘Comment vous portez vous?’ en Lat.: ‘Quid agis’

Vaardig worden over . .

Deze zegswijze wordt opgevat in de zin van: de geest der voorspelling werd vaardig over hem, kwam over hem ‘gevaren’, deed zich in hem gevoelen

Uit het vaarwater geraken

Van zijn onderwerp afdwalen

Vaart minderen

Letterlijk gezegd van een rijdend voertuig. Overdrachtelijk voor: langzamer aan doen. Hetzelfde als: de pas inhouden

Hij vaart wel

Hij is gemiddeld

in iemands vaarwater zitten

hij zit in mijn vaarwater: hij werkt mij tegen, hij hindert me.

Uit iemands vaarwater blijven

Dit kan de tegenstelling zijn van de voorgaande uitdrukking. Men bedoelt er echter ook wel mee: niet te dicht in zijn nabijheid komen, een beetje uit de buurt blijven

Blijf in dat vaarwater

Volhard in dat gedrag

In iemands vaarwater zitten

Iemand in zijn plannen dwarsbomen

Hij vaart, waar de grote mast vaart

Hij volgt waar zijn meerdere hem voorafgaat; hij doet wat zijn meester wil

Aan de aarde vaarwel zeggen

Sterven
Ook: De laatste adem uitblazen

Een duizelingwekkende (sneltrein)vaart

Met grote vaart. ‘Duizelingwekkend’, een duizeling veroorzakende

In iemands vaarwater komen

Iemand dwarszitten

Blijf uit mijn vaarwater

Pas op dat wij niet met elkander te doen krijgen; kom mij niet te na

Iemand uit zijn eigen vaarwater dringen

Hem van zijn eigendom beroven

een aardje naar zijn vaartje hebben

hij heeft een aardje naar zijn vaartje: hij doet, handelt, gedraagt zich in veel gevallen net als zijn vader.

Iemand in zijn vaarwater zitten

‘Vaarwater’, waterweg, kielwater. Een schip dat in het vaarwater van een ander schip komt, belet dit laatste het regelmatig verder varen, noopt dit het roer te wenden of vaart te temperen, omdat anders een aanvaring onvermijdelijk is. Overdrachtelijk voor: iemand tegenwerken, zijn plaats willen innemen

Hij vaart op één kompas

Hij gaat recht op zijn doel af

Ergens vaart achter zetten

Ergens haast mee maken

Een aardje naar zijn vaartje hebben

Naar zijn vader aarden
Om te laten rijmen, is ‘vader’ hier verwrongen tot ‘vaartje’ (vadertje). De uitdrukking wordt gebezigd met betrekking tot een zoon die, hetzij ten goede, hetzij ten kwade, de karaktereigenschappen van zijn vader vertoont, dezelfde geaardheid heeft als zijn vader
De uitdrukking is ontleend aan Joh. 8 : 38-44, waar Jezus tot de Joden, die zeggen dat zij Abraham tot vader hebben, opmerkt: ‘Als dat waar was, zoudt gij Abrahams werken doen: Maar gij wilt mij doden. Gij hebt de Duivel tot vader en wilt de begeerten van uw (die) vader doen’. Shakespeare gebruikt de uitdrukking in zijn Coriolanus

Spreekwoorden

Een spreekwoord is een korte, krachtige uitspraak die een wijsheid, een collectieve ervaring of morele opvatting weergeeft.

Een spreekwoord is onveranderlijk. Voor spreekwoorden worden dus altijd dezelfde woorden in dezelfde volgorde gebruikt. Een spreekwoord is bovendien altijd een mededeling, geen vraag. Het werkwoord (de persoonsvorm) staat in de tegenwoordige tijd (als er een persoonsvorm aanwezig is).

Meestal is een spreekwoord een algemene levenswijsheid: zo gaat het nu eenmaal in de wereld. Voorbeelden van spreekwoorden zijn: ‘Na regen komt zonneschijn’, ‘Boontje komt om zijn loontje’ en ‘Oost west, thuis best.’ bron: Onze taal

Top spreekwoorden:
1 been
2 water
3 hart
4 neus
5 geld
6 kat
7 wind
8 tijd
9 oog
10 liefde
11 eten
12 liegen
13 lopen
14 zee
15 leren

Alle woorden