Uit de lijken geslagen zijn

Geheel bedremmeld, verlegen zijn

Uit de lijken geslagen zijn

‘Uit de lijken slaan’ is een zeemansterm. Het ‘lijk’ is een touw, ingenaaid in de omtrek van het zeil (vermoedelijk zo genoemd omdat een echt lijk aan boord ook in een zeil wordt ingenaaid) om dit te verstevigen. Het grootmarszeil bijv. is met het ‘bovenlijk’ vastgemaakt aan de marsra, de uiteinden van het ‘onderlijk’ worden over schijven, die in de toppen der grote ra zijn aangebracht, uitgehaald, waardoor het ‘onderlijk’ gespannen wordt. Zal nu bij storm dit onderzeil gereefd worden (kleiner gemaakt worden), dan laat men de marsra zakken (vallen of gaan), de matrozen begeven zich op de grote ra, staan op de turwen (paarden), die onder aan de ra hangen, en grijpen het 'onderlijk' vast teneinde het zeil op de ra te halen en vast te binden (een rif insteken). Het zeil staat nu bol, hangt als een 'zak' naar omlaag, zodat het gemakkelijk op de ra gehaald en vastgemaakt kan worden. Bij het reven behoort alle mogelijke voorzorg tegen het slaan van het zeil genomen te worden. Het hangt er veel van af hoe de gezagvoerder op dat ogenblik het zeil laat sturen. Men begrijpt licht dat met het slaan, het ‘lijk' uit de handen der matrozen geslagen kan worden. Gebeurt dit, dan voelen zij een soort krampachtige tinteling, die de handen krachteloos doet worden, het ‘lijk’ slaat los, en zij storten onvermijdelijk naar omlaag; men is dan uit - of liever door de wind van - het ‘lijk’ geslagen

Uit de lijken geslagen zijn

Deze verklaring - die is ontleend aan Sprokkelingen van M. J. Koenen - doet de uitdrukking voldoende verstaan. Men gebruikt ze veelal t.a.v. iemand die beteuterd is, niet meer weet wat hij doen moet