Toestanden geselen
‘Geselen’, letterlijk: met een gesel slaan, kastijden. Figuurlijk: duchtig erdoor halen, vinnig hekelen, bijtend spottenWerkeloos toekijken
Geen hand uitsteken, anderen het werk laten doenZich toespitsen
Letterlijk: naar de spits lopen, naar de top stijgen. Wordt bijv. overdrachtelijk gebezigd voor een conflict, dat zich toespitstZich toetakelen
Deze uitdrukking betekent: zich vuil makenIemand toestoppen
Hem in de dekens wikkelenIemand wierook toezwaaien
Iemand bejubelen en prijzenIemand wierook toezwaaien
Iemand ophemelen, uitbundig prijzenDe genadestoot toebrengen
Deze uitdrukking betekent ongeveer hetzelfde als de voorgaande, doch is van andere oorsprong. Wanneer een paard in de oorlog werd gewond en niet meer vervoerd kon worden, gaf men het - met een dolk, m...Lees meer
Iets oogluikend toelaten
‘Oogluikend’, afkomstig van een ww. luiken, dat: sluiten betekent, en waarvan afgeleid zijn het znw.: luik (houten of ijzeren deksel of deur tot afsluiting van een muur-, vloer- of zolderopening) en h...Lees meer
Iets oogluikend toelaten
Hetzelfde als: een oogje dichtdoen (zie 6811). ‘Oogluikend’ is gevormd door ‘oog’ en ‘luiken’. Vgl.: ontluiken, beluiken (beloken Pasen, d.i. de zondag, waarmee de Paasweek eindigt). Vgl. Rijmbijbel 1...Lees meer
(Bedekte) toespelingen maken
(Bedekte) aanduidingen geven, zonder dus rond voor de zaak uit te komen. De constructie van het woord is niet duidelijkEen geïmproviseerde toespraak
Hieronder verstaat men een rede, onvoorbereid, voor de vuist (ex improviso) over enig thema voorgedragen. Het land van de improvisatie is Italië. 'Improvisatoren' noemt men daar de dichters, die voor ...Lees meer
Tot afmattends toe
Net zo lang, tot iemand er doodmoe van isErgens toe overhellen
Neiging vertonen een ander standpunt in te nemen, dus te gaan aanleunen tegen dat andere standpuntIemand nieskruid toedienen
Iemand op zijn falie gevenIemand nieskruid toedienen
Trachten hem van zijn gekheid te genezenEen handje toesteken
Iemand helpenHet toekijken hebben
Wordt gezegd wanneer men bij ronddelen van iets overgeslagen wordtIemand (lelijk) toetakelen
'Aftakel en’ betekende oorspronkelijk: de takelage (d.i. de gezamenlijke takels met het overige touwwerk) van een schip afnemen. ‘Toetakelen' wilde derhalve oorspronkelijk zeggen: het schip optuigen, ...Lees meer