Ruim baan maken
De weg vrij maken van belemmeringen, een doortocht banenRuim baan maken
Iemand alle gelegenheid verschaffen tot hetgeen uit het verband blijkt: de weg vrijmaken van belemmeringen. De zegswijze dateert uit de 17de eeuwEen (ruim) arbeidsveld
Gebied of kring van werkzaamheden, waaraan iemand zich wijdt, hetzij op stoffelijk, hetzij op geestelijk gebiedIem. ruim baan geven
Iemand alle gelegenheid verschaffen tot hetgeen uit het verband blijktZich ruim baan maken
Alles wat hindert, uit de weg ruimenRuim van geweten zijn
Dit is de tegenstelling van ‘nauwgezet (van geweten) zijn’. Ruim van geweten is hij, die niet bijzonder kieskeurig is in het kiezen van de middelen tot het bereiken van een beoogd doel. ‘Jans geweten ...Lees meer
Een ruim hart hebben
Veelal met de toevoeging : er gaan er veel in. Prettig in de omgang zijn met zijn medemensen, weinig onderscheid makenRuimschoots voldoende zijn
De ‘schoot’ is dat gedeelte van het zeil, dat de wind opvangt en dat strakker of ruimer gemaakt kan worden. Derhalve: met ruimer schoot, in ruime mateEen geweten zoo ruim als een hopzak
Een zeer ruim,weinig nauwgezet gewetenRuimer adem scheppen
Uitrusten, weder op zijn verhaal komen, wanneer men door inspanning van krachten buiten adem geraakt isRuimer asem halen
Weer tot zich zelf komen, doordat men van angst wordt verlosthet veld ruimen
de bezetters ruimden het veld: ze verlieten het gebied dat ze bezet hielden.Het krijt ruimen
De strijd opgevenZijn lessenaar ruimen
Overdrachtelijk voor: zijn positie opgeven, zijn functie neerleggen. Ook: sterven (vnl. gezegd van een kantoorbediende of ambtenaar)Het ruime sop kiezen
‘Sop’ is hier een dichterlijke uitdrukking voor: zee. Derhalve: zee kiezen, een bootreis ondernemenMen zeilt eerst scherp, daerna heel ruim den hoeck te boven
Zoo kryght men, recht voor wint, de loef van zyn partyMen zeilt eerst scherp, daerna heel ruim den hoeck te boven
Aldus leght Salomon, eer hy ontwaecke, in lyHet veld ruimen. Vluchten
Eigenlijk gezegd van een legermacht, die gedwongen is de wijk te nemen, het slagveld te ontruimen. Vgl. Salmoneus (292)Gezwam in de ruimte
‘Zwammen’ is een der vele smadelijke aanduidingen voor: spreken. Men bedoelt er dan ook mee: iets zeggen zonder inhoud, praatjes verkopenIemand de ruimte geven
Opzij gaan, wanneer hij met veel haast of drukte aan komt rennen; ook voor iemand die zich maatschappelijk of wetenschappelijk goed weet te redden. Geef hem maar de ruimteMet de ruimte woekeren
Minder bekend is, dat in de middeleeuwen het woord ‘woeker’ gebezigd werd in de zin van: rente, opbrengst. Vermoedelijk heeft het woord de tegenwoordige ongunstige betekenis gekregen door het feit, da...Lees meer