Het voegwoord ‘en’ luidde oudtijds ‘ende’ en was derhalve duidelijk onderscheiden van het ontkennend bijwoord ‘en’, dat voortbestaat in: tenzij en tenware. De oude vorm ‘ende’ komt nog voor in bovenaa... Lees meer
Gezegd bij weddenschappen of enig voorstel. Sommigen houden het ervoor dat dit ‘top’ ontstaan is uit het onderling aanraken der vingertoppen bij het ‘toeslaan’, een manipulatie waardoor aan het gespro... Lees meer
Deze zegswijze is waarschijnlijk ontstaan in navolging van de bijbelse uitdr.: ‘Van de schedel tot de voetzool’ (Deut. 28 : 35, 2 Sam. 14 : 25, Job 2 : 7, Jes. 1 : 6). In elk geval betekent de uitdruk... Lees meer
Een zeil, dat te hoog opgehaald is, kan het schip doen kantelen. Zo gebruikt men de uitdrukking in figuurlijke zin t.o.v. iemand die boven zijn stand leeft en daardoor zijn ondergang tegemoet gaat
Vermoedelijk ontstaan uit: in de tijd die nodig is om zich te stellen voor het springen (een aanloop nemen). Hooft gebruikt de uitdrukking reeds in zijn Brieven (317): ‘U.E., bevroed’ ik wel, zal dit ... Lees meer
Wordt - veelal tegen kinderen - gezegd wanneer er geen geld meer is om iets te kopen, of wanneer iets op is. Vgl. Plautus, Cistellaria (4, 2, 36): ‘Quod periit, periit’, d.i.: wat weg is is weg
Vermoedelijk slaat deze zegswijze op de woorden: ‘Nomina stultorum parietibus haerent’, d.i.: de namen der dwazen kleven op de muren. Ze doelt op de vooral bij kinderen veel voorkomende gewoonte om hu... Lees meer
Alle moeite doen, alle kracht inspannen, ofwel de uiterste middelen aanwenden, om het beoogde doel te bereiken. Wat de herkomst van de zegswijze betreft, deze is te zoeken in de tijd, toen de speelman... Lees meer