Als niet komt tot iet, dan kent iet zichzelve niet
Als iemand van lage afkomst rijk is geworden, wordt hij dikwijls onuitstaanbaarAls niet komt tot iet, kent iet zich zelve niet
Uit zucht om deze levensles toch vooral te laten rijmen, heeft men achter het eerste woordje ‘niet’ en achter de beide woordjes ‘iet’ de s laten wegvallen. Eigenlijk behoort de zegswijze dus te luiden...Lees meer
Si was so scone als iet las
Ende so hebbelyc daerbiAls niet komt tot iet, kent iet zich zelve niet (of: dan is 't allemans verdriet)
Als een aanvankelijk onbeduidend iemand tot aanzien komt, dan wordt hij vaak onverdraaglijk arrogantIete in zijn binnenbeursje bewaren
Het onthoudenEen rakel en een spriet is altijd iet, maar twee sprieten zijn twee nieten
Wanneer de vrouw spaarzaam is en de man een verkwister, dan blijft er wel iets over, maar als zij beiden kwistig zijn, blijft er niets overEen rakel en een spriet is altijd iet, maar twee sprieten zijn twee nieten
Als van een echtpaar een van beiden verkwistend is, lukt het doorgaans toch nog wel; maar als beiden verkwistend zijn, zal er snel geen geld meer zijnIets bedisselen
‘Dissel’, timmermansgereedschap. Vgl. Oudaen, Tooneelp. 29: ‘Blok bij blok bedisselt door de beytels’. ‘Bedisselen’, iets met de dissel bewerken, glad maken, alle oneffenheden wegnemen. Iets in orde b...Lees meer
Iets aandikken
Letterlijk: dikker maken. Overdrevener voorstellenIets aanschieten
In nacht- of huisgewaad zijnde, een voor de hand liggend kledingstuk grijpen en aantrekken, om bezoekers te woord te staan of de straat op te gaan. De schielijkheid, waarmede dit aantrekken geschiedt,...Lees meer
Iets aanstippen
Letterlijk: iets even met de vinger aanraken; iets even aanroeren, terloops met een enkel woord vermeldenIets afketsen
‘Ketsen’: terugspringen, een dial. vorm voor ‘kaatsen’. Derhalve : iets terugkaatsen, iets weigeren. Vgl. het ketsen van een kogel tegen een stuk metaalIets afneuzen
Letterlijk: met de neus er bovenop liggen. De uitdrukking wil dan ook zeggen: iets goed bekijken en in zich opnemen, met de bedoeling veelal om het na te doenIets afroffelen
‘Roffelen’: bewerken met de schaaf, die gebruikt wordt om het ruwste van het hout af te schaven. Dit is overgebracht op het slaan op de trom. Dit laatste ligt aan deze uitdrukking ten grondslag. Ze wi...Lees meer
Iets afwimpelen
‘Wimpel’ is de lange, smalle vaan, hangende in de top van scheepsmasten of in combinatie met een vlag aan een vlaggestok. In bovenaangehaalde uitdrukking heeft ‘wimpel’ evenwel meer de betekenis van ‘...Lees meer
Iets bewerkstelligen
Het woord is van Mnl.: werkstellig (vgl. ook: werkdadig), dat reeds in de 18de eeuw voorkomt, volgens sommigen reeds in een Du. etymologisch woordenboek van 1677. De betekenis is: iets uitvoeren, iets...Lees meer
Iets bewimpelen
‘Wimpel’ staat hier in de betekenis van: doek, sluier. Vandaar dat men met de uitdrukking letterlijk bedoelt: iets met een doek of sluier bedekken. Wil men niet dat een zaak om de een of andere reden ...Lees meer
Iets bewimpelen
Iemand ‘onbewimpeld de waarheid (zijn mening) zeggen' bedoelt derhalve het tegengestelde, nl. een bepaalde zaak in het volle daglicht stellen, er geen doekjes om winden. Het woord ‘wimpel’ is van Fra....Lees meer
Iets opzouten
Het beeld is uiteraard ontleend aan het conserveren in pekel van levensmiddelen (vis, vlees, groenten e.d.). ‘Conserveren’ wil zeggen: bewaren. Ook onder ‘opzouten’ verstaat men dus: bewaren (voor lat...Lees meer
Iets overbrieven
Hetzelfde als: iets verklikken, verraden, doorgeven aan iemand die er misbruik van kan maken. ‘Overbrieven’ slaat op het schriftelijk doorgeven van geheimen, doch veelal is de betekenis van het woord ...Lees meer