Spreekwoorden zoeken
uitgelicht
Bestel nu de Formule 1 Encyclopedie!
Spreekwoorden 'haren'
Zijn haren krullen
Wordt gekscherend gezegd van iemand, die geprezen wordt, een pluimpje krijgt. Vaker wordt gesproken van: zijn neus krultGekrulde haren - gekrulde zinnen
Veelal met de toevoeging: gekruld van buiten - gekruld van binnen. Deze zegswijze is gebaseerd op de overtuiging dat iemand, die gekruld haar heeft, wispelturig is. Volgens Tuinman (1, 34) meende men dat ‘kroes of gekrult hair een teeken was van een hoofdigen en oploopenden inborst.’ Vgl. Idinau (159)Zorg maakt grijze haren
Spreekt voor zichzelfLange haren, kort geheugen
Vrouwen vergeten licht (een hatelijkheid tegen het vrouwelijk geslacht)elkaar in de haren zitten
ze zitten elkaar in de haren:ze hebben flinke ruzie.De haren rijzen te berge
Deze uitdrukking is ontleend aan Job 4 : 15: ‘Daar gleed een geest mij voorbij, deed het haar van mijn lichaam te berge rijzen’. Inderdaad is het bij iemand die geweldig schrikt, of die aan hevige gemoedsaandoeningen ten prooi is, alsof zijn haren rechtstandig op zijn hoofd gaan staan, een verschijnsel dat veroorzaakt wordt door het samentrekken van de huid, zoals men dat bijv. ook bij het zgn. ‘kippevel krijgen’ heeft. Vgl. Vergilius, Aeneïs (4, 280; 12, 868): ‘Arrectaeque horrore comae et vox faucibus haesit’, d.i.: mijn haren rezen van schrik te berge en de stem stokte mij in de keelzijn haren rijzen ten berge
toen ik hem dat vertelde, rezen zijn haren ten berge: hij schrok er vreselijk van.De wilde haren kwijt zijn
Men verstaat hieronder: jeugdige dartelheid en overmoedigheid. Vroeger sprak men van: wild haar in de neus hebben. Volgens sommigen heeft men hier te denken aan wildgroeiend haar, dat iemand in de neus prikkelt, waardoor hij ongedurig, krieuwelig, kittelig, wild wordt. Geheel juist is deze verklaring overigens niet, omdat de uitdrukking doelt op het af nemen van jeugdige onbezonnenheden, terwijl de haren in de neus met de jaren toenemenIemand in de haren vliegen
Iemand te lijf gaanTegen de haren in strijken
Iemand kwaad maken, zoals een hond of kat kwaad wordt die men tegen de haren instrijktzijn wilde haren verliezen
hij heeft zijn wilde haren nog niet verloren: hij haalt nog graag kattekwaad uit.Gekrulde haren, gekrulde zinnen
Iemand met gekruld haar is niet kalm en ingetogenMensen met krullend haar zijn vaak wispelturig
Zijn wilde haren verliezen
De dolle streken van zijn jeugd afleggenErgens grijze haren van krijgen
Ergens zeer verdrietig om zijnZorg maakt grijze haren
Algemeen heerst de opvatting, dat men van zorg grijze haren krijgt. Een feit is het in elk geval, dat men door een plotselinge schrik grijs kan worden. Zo bestaat er een verhaal van een inboorling die gedurende een nacht met een olifant in een olifanteval had gezeten (het dier kon hem niet bereiken met de slurf), wiens haar door de doorstane angst van gitzwart in spierwit veranderde. Van Marie Antoinette wordt verteld, dat zij in de nacht nadat haar het doodvonnis bekend was gemaakt, grijze haren gekregen had. Hetzelfde geschiedde met Lodewijk Sforza, de tegenstander van koning Lodewijk XII, nadat hij in handen der Fransen was gevallen
Iemand er met zijn haren bijslepen
Iemand tegen zijn zin in een gesprek betrekkenIets bij de haren er bijslepen
Iets er bijhalen, dat er niet bij behoortIets er met de haren bijslepen
Al behoort het niet tot de zaak, het er toch met alle geweld bijhalen. Wordt bijv. gezegd van redenaars, die voorbeelden of argumenten aanvoeren, die slechts in zeer verwijderd verband tot de zaak staanDe gelegenheid bij de haren grijpen
Van een geschikt ogenblik gebruik makenIemand in de haren zitten
Ruzie met iemand makenZijn haren rezen te berge
Hij schrok vreselijkSpreekwoorden
Een spreekwoord is een korte, krachtige uitspraak die een wijsheid, een collectieve ervaring of morele opvatting weergeeft.
Een spreekwoord is onveranderlijk. Voor spreekwoorden worden dus altijd dezelfde woorden in dezelfde volgorde gebruikt. Een spreekwoord is bovendien altijd een mededeling, geen vraag. Het werkwoord (de persoonsvorm) staat in de tegenwoordige tijd (als er een persoonsvorm aanwezig is).
Meestal is een spreekwoord een algemene levenswijsheid: zo gaat het nu eenmaal in de wereld. Voorbeelden van spreekwoorden zijn: ‘Na regen komt zonneschijn’, ‘Boontje komt om zijn loontje’ en ‘Oost west, thuis best.’ bron: Onze taal
Top spreekwoorden:
1 been
2 water
3 hart
4 neus
5 geld
6 kat
7 wind
8 tijd
9 oog
10 liefde
11 eten
12 liegen
13 lopen
14 zee
15 leren
Een spreekwoord is onveranderlijk. Voor spreekwoorden worden dus altijd dezelfde woorden in dezelfde volgorde gebruikt. Een spreekwoord is bovendien altijd een mededeling, geen vraag. Het werkwoord (de persoonsvorm) staat in de tegenwoordige tijd (als er een persoonsvorm aanwezig is).
Meestal is een spreekwoord een algemene levenswijsheid: zo gaat het nu eenmaal in de wereld. Voorbeelden van spreekwoorden zijn: ‘Na regen komt zonneschijn’, ‘Boontje komt om zijn loontje’ en ‘Oost west, thuis best.’ bron: Onze taal
Top spreekwoorden:
1 been
2 water
3 hart
4 neus
5 geld
6 kat
7 wind
8 tijd
9 oog
10 liefde
11 eten
12 liegen
13 lopen
14 zee
15 leren