Zijn haren krullen

Wordt gekscherend gezegd van iemand, die geprezen wordt, een pluimpje krijgt. Vaker wordt gesproken van: zijn neus krult

Gekrulde haren - gekrulde zinnen

Veelal met de toevoeging: gekruld van buiten - gekruld van binnen. Deze zegswijze is gebaseerd op de overtuiging dat iemand, die gekruld haar heeft, wispelturig is. Volgens Tuinman (1, 34) meende men dat ‘kroes of gekrult hair een teeken was van een hoofdigen en oploopenden inborst.’ Vgl. Idinau (159)

Zorg maakt grijze haren

Spreekt voor zichzelf

Lange haren, kort geheugen

Vrouwen vergeten licht (een hatelijkheid tegen het vrouwelijk geslacht)

elkaar in de haren zitten

ze zitten elkaar in de haren:ze hebben flinke ruzie.

De haren rijzen te berge

Deze uitdrukking is ontleend aan Job 4 : 15: ‘Daar gleed een geest mij voorbij, deed het haar van mijn lichaam te berge rijzen’. Inderdaad is het bij iemand die geweldig schrikt, of die aan hevige gemoedsaandoeningen ten prooi is, alsof zijn haren rechtstandig op zijn hoofd gaan staan, een verschijnsel dat veroorzaakt wordt door het samentrekken van de huid, zoals men dat bijv. ook bij het zgn. ‘kippevel krijgen’ heeft. Vgl. Vergilius, Aeneïs (4, 280; 12, 868): ‘Arrectaeque horrore comae et vox faucibus haesit’, d.i.: mijn haren rezen van schrik te berge en de stem stokte mij in de keel

zijn haren rijzen ten berge

toen ik hem dat vertelde, rezen zijn haren ten berge: hij schrok er vreselijk van.

De wilde haren kwijt zijn

Men verstaat hieronder: jeugdige dartelheid en overmoedigheid. Vroeger sprak men van: wild haar in de neus hebben. Volgens sommigen heeft men hier te denken aan wildgroeiend haar, dat iemand in de neus prikkelt, waardoor hij ongedurig, krieuwelig, kittelig, wild wordt. Geheel juist is deze verklaring overigens niet, omdat de uitdrukking doelt op het af nemen van jeugdige onbezonnenheden, terwijl de haren in de neus met de jaren toenemen

Iemand in de haren vliegen

Iemand te lijf gaan

Tegen de haren in strijken

Iemand kwaad maken, zoals een hond of kat kwaad wordt die men tegen de haren instrijkt

zijn wilde haren verliezen

hij heeft zijn wilde haren nog niet verloren: hij haalt nog graag kattekwaad uit.

Gekrulde haren, gekrulde zinnen

Iemand met gekruld haar is niet kalm en ingetogen
Mensen met krullend haar zijn vaak wispelturig

Zijn wilde haren verliezen

De dolle streken van zijn jeugd afleggen

Ergens grijze haren van krijgen

Ergens zeer verdrietig om zijn
Zorg maakt grijze haren
Algemeen heerst de opvatting, dat men van zorg grijze haren krijgt. Een feit is het in elk geval, dat men door een plotselinge schrik grijs kan worden. Zo bestaat er een verhaal van een inboorling die gedurende een nacht met een olifant in een olifanteval had gezeten (het dier kon hem niet bereiken met de slurf), wiens haar door de doorstane angst van gitzwart in spierwit veranderde. Van Marie Antoinette wordt verteld, dat zij in de nacht nadat haar het doodvonnis bekend was gemaakt, grijze haren gekregen had. Hetzelfde geschiedde met Lodewijk Sforza, de tegenstander van koning Lodewijk XII, nadat hij in handen der Fransen was gevallen

Iemand er met zijn haren bijslepen

Iemand tegen zijn zin in een gesprek betrekken

Iets bij de haren er bijslepen

Iets er bijhalen, dat er niet bij behoort

Iets er met de haren bijslepen

Al behoort het niet tot de zaak, het er toch met alle geweld bijhalen. Wordt bijv. gezegd van redenaars, die voorbeelden of argumenten aanvoeren, die slechts in zeer verwijderd verband tot de zaak staan

De gelegenheid bij de haren grijpen

Van een geschikt ogenblik gebruik maken

Iemand in de haren zitten

Ruzie met iemand maken

Zijn haren rezen te berge

Hij schrok vreselijk