de ratten verlaten het zinkende schip

als de omstandigheden slechter worden of veranderen, proberen sommige mensen weg te gaan, mensen zonder moed denken dan alleen aan zichzelf.
je merkt dat er ergens grote problemen zijn of dat de ondergang er dreigt, wanneer mensen die erbij betrokken zijn, naar elders vertrekken

De ratten verlaten het zinkende schip

De ratten schijnen te voorvoelen dat er gevaar dreigt voor een schip, en verlaten het daarom tijdig. Dit feit heeft tot een eigenaardig bijgeloof geleid. Ouderwetse zeelieden meenden nl., dat de rattenkolonie van een schip ook deserteert, vóór dit nog zijn anker voor zijn laatste reis licht. Dit bijgeloof was zó sterk dat, toen in 1908 een groot zeilschip, de ‘Wray Castle’ zou uitzeilen voor een reis om Kaap Hoorn en voor het vertrek de ratten het schip ‘en bloc’ verlieten, ’s nachts ook een groot aantal leden van de bemanning deserteerde. Het schip verging niet en de oplossing van de desertie van de ratten was dat, terwijl het schip vroeger steeds graan laadde, nu een lading steenkolen werd ingenomen. Overdrachtelijk betekent de uitdrukking : de boel in de steek laten als men ziet dat het mis gaat (bijv. personeel dat ontslag neemt omdat het met de zaak verkeerd gaat)