De buitenste duisternis
Ontleend aan verschillende bijbelteksten, o.a. Matth. 8 : 12. Zo zegt Jezus in de genoemde tekst: ‘En de kinderen des koninkrijks zullen uitgeworpen worden in de buitenste duisternis; aldaar zal wenin...Lees meer
Buitensporig hoog zijn
Naar de letter betekent het woord ‘buitensporig’: buiten het spoor zijn, d.i. van het spoor, de weg, het pad af zijn. Men is derhalve daar, waar men niet behoort te zijn. Het woord komt enkel in figuu...Lees meer
buiten schot blijven
hij bleef buiten schot: hij zorgde ervoor dat hijzelf geen gevaar liep.buiten westen zijn
bewusteloos zijn.Ergens buiten kunnen
Iets kunnen ontberenBuiten spel blijven
Ergens niet bij betrokken willen wordenBuiten westen zijn
Van streek zijn; ook: bezwijmd, niet bij zijn zinnen zijnBuiten westen zijn
Bewusteloos zijn, niet bij kennis zijn, de kluts kwijt zijn. Misschien slaat deze zegswijze op de fabel van Phaëton, die, wanneer hij de zonnewagen van het oosten naar het westen zou mennen (in plaats...Lees meer
Buiten adem zijn
Zo hard gelopen hebben, dat men bijkans geen adem meer kan halenBuiten kijf zijn
‘Kijf’ was oorspronkelijk: twistzaak; vandaar: kijfhoek, d.i. hoek of plaats waarover gerechtelijk getwist werd. Een ‘kijf-aas’ was het geringe verschil tussen het vereiste en het werkelijke gewicht d...Lees meer
Een buitenbeentje zijn
Dit woord houdt vermoedelijk verband met de vroegere zegswijze ‘over ’t beenken slaen’, dat Sartorius (III, 1, 30) verklaart: echtbreuk plegen, en dat hetzelfde zou zijn als: beentje-over slaan (rijde...Lees meer