Brooddronken zijn
Wordt gezegd van iemand die het te goed gaat, baldadig door weelde en overdaad van spijs en drank is; uitgelaten, dartel zijn. Vgl. Du.: ‘Ihn sticht der Haferkitzel’, waarmee men een staat van opgewon...Lees meer
Broodnodig zijn
Zo nodig als brood zijn, zo nodig als een der eerste levensbehoeftenBroodmager zijn
Heel mager zijn, d.i. niet vet, schraal zijn, evenals ongeboterd brood, met woordspeling tussen de twee betekenissen van mager (een zelfde vorm als: kiplekker, poeslief zielsveel, e.d.)Broodsgebrek hebben (lijden)
Armoede lijden. ‘Brood’ is hier als in zovele andere zegswijzen de algemene aanduiding voor: bestaan, levensonderhoudDe broodkruimels steken hem
Hij kan de weelde niet verdragenDe broodkruimels steken hem
Hij kan niet goed omgaan met zijn plotseling verkregen rijkdomDe broodkruimels steken hem
Hij maakt slecht gebruik van zijn goed; ook: hij is dartel of losbandigDe broodkruimels steken hem
Men bezigt de uitdrukking t.o.v. iemand die de weelde niet kan verdragen. Hij ondervindt de prikkelende invloed van het goede (voedsel) dat hij genoot. Hij wordt dartel, ongebonden, brooddronken. Vgl....Lees meer
Die brood heeft, die geeft men brood
Wanneer men eenmaal iets bezit, kan men er gemakkelijk nog meer bij verkrijgenDie brood heeft, die geeft men brood
In dezelfde betekenis zegt men ook: De hennen leggen gaarne, waar zij een ei zienZonder broodmes gekweekt zijn
Een bedelaar zijnZoete broodjes bakken
Zijn eisen lager stellenZoete broodjes bakken
Lief en aardig doen om een voorgaand optreden te doen vergetenZoete broodjes bakken
Trachten door vleien of nederigheid weer in iemands gunst te komenZoete broodjes bakken
‘Zoete broodjes’ zijn broodjes die men gemakkelijk eet, omdat ze extra lekker zijn klaargemaakt; derhalve: zeer inschikkelijk zijn, iemand alle voldoening geven. Ook: zijn hoge toon laten varen, minde...Lees meer
zoete broodjes bakken
eerst was hij kwaad op me, maar later bakte hij zoete broodjes: later was hij poeslief, erg vriendelijk.De staf des broods breken
Ontleend aan Ps. 105 : 16: ‘Hij riep ook een honger in het land, Hij brak alle staf des broods’. Wordt vaak gezegd wanneer men iemand zijn broodwinning ontneemtNood zoekt brood
Door de noodgedwongen pakt men van alles aanNood zoekt brood
Als men geen geld meer heeft is men bereid om alles aan te pakkenNood zoekt brood
De nood dwingt elke, ook geringere arbeid, als kostwinning aan te grijpenNood zoekt brood
De nood dwingt de mens om elke arbeid, ook de geringste, als kostwinning aan te grijpenEigen brood bovenal
Onafhankelijk zijn is alles waardEigen brood bovenal
Zelfstandigheid en onafhankelijkheid zijn veel waardeen Duits brood
een stevig brood dat bereid is met zuurdesem, een enigszins zurige smaak heeft en voornamelijk gegeten wordt in Duitsland; een Duits zuurdesembroodBrood en spelen
Ontleend aan de woorden van Juvenalis (Satirae, 10, 80): ‘Panem et circences vulgus Romanum semper optabat', d.i. het gemene volk te Rome heeft altijd brood en spelen gewenst. Bittere woorden door de ...Lees meer
Het dagelijks brood
Ontleend aan de bede van het ‘Onze Vader’: ‘Geef ons heden ons dagelijks brood’ (Matth. 6 : 11). Veelal wordt er het levensonderhoud in de ruimste zin mee bedoeldHij is zonder broodmes gekweekt
Hij is van lange afkomstHij is zonder broodmes gekweekt
(Hij heeft steeds van bedelen geleefd, zoodat zijn moeder voor hem geen boterhammen te snijden had)Iemand de broodkorf hoog hangen
Iemand kort houden, hem de verdiensten moeilijk maken. Oorspronkelijk van overmoedige paarden, die men daarom minder voedsel geeft. Ygl. Laster der Trunkenheit: ‘Wir sollen den faulen Adam mit Sporen ...Lees meer