Het ijs breken
De voorganger, de wegbereider zijn, met iets een begin makenZijn woord breken
Een belofte niet nakomenZijn woord breken
‘Woord’ heeft ook hier de betekenis van: belofte, toezegging, afspraak. ‘Breken’ is een afkorting van: verbreken, een woord dat men terugvindt in: een verloving, verbintenis, overeenkomst verbreken. D...Lees meer
De baan breken
Iets goeds voorbereidenDe ban breken
‘Ban’, afkorting van: banvloek (excommunicatie), onderverdeeld in de Kleine en de Grote Ban, naargelang iemand de nadering tot de H.H. Sacramenten of alle gemeenschap met de Kerk werd ontzegd. De lett...Lees meer
Potje breken, potje betalen
Wie schade veroorzaakt moet ze betalenPotje breken, potje betalen
Die schade veroorzaakt, moet ze vergoedeneen potje kunnen breken
mijn jongste broertje kan bij moeder een potje breken: moeder wordt niet zo gauw boos op hem.Iemand de nek breken
Iemand ten val brengenIemand de nek breken
Iemand in het ongeluk stortenMet iemand brood breken
Met hem te doen hebbenBreken met iemand (iets)
Deze uitdrukking dankt haar ontstaan aan de halm, die oudtijds gebroken werd wanneer men de vriendschap wilde ontbinden, die met iemand was aangeknoopt. Bij de Romeinen heette ‘festucatio' (van: festu...Lees meer
Iemand het hart breken
Hem hevige, grievende smart, kommer, teleurstelling e.d. veroorzakenZilveren hamers breken ijzeren deuren
Als men geld heeft, kan men veel bereikenEen lans voor iemand breken
Het voor iemand opnemenEen lans met iemand breken
Samen proberen een probleem op te lossenEen lans met iemand breken
Een geschil met iemand beslechtenErgens een potje kunnen breken
Ergens geen kwaad kunnen doenErgens de staf over breken
Iets afkeurenIemand kunnen maken en breken
Verre zijn meerdere zijn, hetzij in lichaamskracht of in geestvermogensIemand kunnen maken en breken
Geestelijk of lichamelijk iemands meerdere zijn, hem overtreffen in geestes- of lichaamskrachtDe stok in tweeën breken
(Z. N.) Het verschil delenDe staf des broods breken
Ontleend aan Ps. 105 : 16: ‘Hij riep ook een honger in het land, Hij brak alle staf des broods’. Wordt vaak gezegd wanneer men iemand zijn broodwinning ontneemtHet gekrookte riet niet breken
‘Gekrookt’, geknakt. Deze uitdrukking is ontleend aan Matth. 12 : 20. Daar wordt van Jezus gezegd : ‘Het gekrookte riet zal hij niet verbreken en de rokende vlaswiek zal hij niet uitblussen’. Jezus st...Lees meer
De staf over iemand breken
‘Staf’, hier bedoeld als teken van waardigheid. Eertijds brak de rechter zijn staf boven het hoofd van de veroordeelde. Vaak sprak hij hierbij de woorden: ‘Nu helpe u God, ik kan u niet meer helpen'. ...Lees meer