Spreekwoorden zoeken
uitgelicht
Bestel nu de Formule 1 Encyclopedie!
Spreekwoorden 'bal'
Een bal inkoppen
Voetbalterm. De bal met een hoofd (kop) stoot in het doel gooienDe bal misslaan
Het mis hebbenOntleend aan het kaats- of kolfspel. De uitdrukking bedoelt feitelijk: zich vergissen, iets beweren dat niet juist is. Macrobius spreekt in zijn Saturnalia (3, 12, 10) van ‘Toto coelo errare’, d.i.: hemelsbreed dwalen, en derhalve van gelijke betekenis
Doordat men ‘bezijden de plank’ slaat, spreekt men ook wel eens van ‘de plank misslaan’, hetgeen dus foutief is
De bal terugkaatsen
Eveneens ontleend aan het kaatsspel. Hetzelfde als: iemand met gelijke munt betalen; iemand van repliek dienen. Een opmerking op rake wijze beantwoordenelkaar de bal toewerpen
ze werpen elkaar de bal toe: ze helpen elkaar, ze regelen het zo dat ze er beiden voordeel van hebben.Elkander de bal toekaatsen
Elkander bevoordelen; of: elkander scherp de waarheid zeggenIemand de bal toegooien
Iemand bovenmate begunstigenwie kaatst moet de bal verwachten
als je iemand plaagt, kun je erop rekenen,dat die ander jou gaat plagen.Wie kaatst, moet de bal verwachten
Wie een ander iets onaangenaams aandoet, kan hetzelfde terugverwachtenBaldadig zijn
‘Bal’ van Mnl.: balt, bald, balsch, boos, driftig, onrustig. Dus letterlijk: slecht van daden zijn. Onbeschaamde kwaadwilligheid, vernielzucht, kwajongensstreekBalorig zijn
Eigenlijk bal van (in de ) oren, niet in staat de geluiden bedaard en zonder onaangename aandoeningen op te nemen en te verwerken, slecht van (h)oren zijn. Iemand die geen terechtwijzingen, raad e.d. kan aanhoren zonder driftig te wordenBalsturig zijn
Letterlijk: niet willen gehoorzamen aan het stuur. Lastig, ongezeglijk, grillig, eigenzinnig zijnHet is er weer bal
Van Fra.: baller, dansen (vgl.: ballade, ballet); dansfeest, danspartij. De uitdrukking betekent: het is er weer herrie, ruzie en is vermoedelijk geïnspireerd op: de poppen zijn aan het dansenElkaar de bal toegooien (toekaatsen)
Een reeds in de 16de eeuw voorkomende uitdrukking met de betekenis van: elkaar helpen, elkaar over en weer een voordeel bezorgen. Vgl. Idenau (42)Wie kaatst, kan de bal verwachten
Wie iets doet, kan op een reactie rekenenDe kolf naar de bal werpen
Het spel gewonnen gevenZich gewonnen geven
Het spel gewonnen geven
Zijn kunst of studie opgeven, de moed opgeven; de lier aan de wilgen hangen
Wie kaatst moet de bal verwachten
Wie schertst moet schertst kunnen verdragenWie iemand een poets bakt, moet er rekening mee houden dat hij wordt teruggepakt
Ergens geen bal om geven
‘Bal' betekent hier: nietigheid, niemendal, iets dat men wegschoptHij heeft de bal misgeslagen
Hij heeft een zaak verkeerd beoordeeldBaldadig zijn
‘Bal’ van Mnl.: balt, bald, balsch, boos, driftig, onrustig. Dus letterlijk: slecht van daden zijn. Onbeschaamde kwaadwilligheid, vernielzucht, kwajongensstreekBalsem op de wonde gieten
‘Balsem’, van Lat.: balsamum, Gr.: balsamon. Benaming van verschillende welriekende harsen en geneeskrachtige zalven. De uitdrukking betekent: troosten, opbeuren, leed verzachtenHet is er weer bal
Van Fra.: baller, dansen (vgl.: ballade, ballet); dansfeest, danspartij. De uitdrukking betekent: het is er weer herrie, ruzie en is vermoedelijk geïnspireerd op: de poppen zijn aan het dansenErgens geen bal om geven
‘Bal' betekent hier: nietigheid, niemendal, iets dat men wegschoptSpreekwoorden
Een spreekwoord is een korte, krachtige uitspraak die een wijsheid, een collectieve ervaring of morele opvatting weergeeft.
Een spreekwoord is onveranderlijk. Voor spreekwoorden worden dus altijd dezelfde woorden in dezelfde volgorde gebruikt. Een spreekwoord is bovendien altijd een mededeling, geen vraag. Het werkwoord (de persoonsvorm) staat in de tegenwoordige tijd (als er een persoonsvorm aanwezig is).
Meestal is een spreekwoord een algemene levenswijsheid: zo gaat het nu eenmaal in de wereld. Voorbeelden van spreekwoorden zijn: ‘Na regen komt zonneschijn’, ‘Boontje komt om zijn loontje’ en ‘Oost west, thuis best.’ bron: Onze taal
Top spreekwoorden:
1 been
2 water
3 hart
4 neus
5 geld
6 kat
7 wind
8 tijd
9 oog
10 liefde
11 eten
12 liegen
13 lopen
14 zee
15 leren
Een spreekwoord is onveranderlijk. Voor spreekwoorden worden dus altijd dezelfde woorden in dezelfde volgorde gebruikt. Een spreekwoord is bovendien altijd een mededeling, geen vraag. Het werkwoord (de persoonsvorm) staat in de tegenwoordige tijd (als er een persoonsvorm aanwezig is).
Meestal is een spreekwoord een algemene levenswijsheid: zo gaat het nu eenmaal in de wereld. Voorbeelden van spreekwoorden zijn: ‘Na regen komt zonneschijn’, ‘Boontje komt om zijn loontje’ en ‘Oost west, thuis best.’ bron: Onze taal
Top spreekwoorden:
1 been
2 water
3 hart
4 neus
5 geld
6 kat
7 wind
8 tijd
9 oog
10 liefde
11 eten
12 liegen
13 lopen
14 zee
15 leren