Sportymologie

De oorsprong van sporten en sporttermen door Jonah Kahn

Gepubliceerd op 27-06-2019

Steeplechase

betekenis & definitie

De steeplechase heeft van alle atletieknummers misschien wel de aardigste geschiedenis. Volgens een vaak geciteerd verhaal ontstond deze hordenloop in 1850 in het Engelse Oxford, toen een groep welgestelde mannen bijeen kwam om een weddenschap over een paardenrace te beslechten. Op de bewuste dag was de grond echter te zompig om de kostbare paarden op te laten draven. Daarom besloot het gezelschap de weddenschap maar op een andere manier te beslissen: door zelf te rennen. De mannen stippelden een parcours uit van ruim drie kilometer, met daarbij 24 sprongen over hindernissen en slootjes. En zo werd de steeplechase geboren.

Het is een mooi verhaal, dat voor het grootste gedeelte nog waar is ook. De steeplechase heeft inderdaad iets met paarden te maken en ook de weddenschap in Oxford is geen verzinsel. Maar soortgelijke hindernisrennen werden al voor 1850 gehouden én zo genoemd… Voor de werkelijke geboorte van de steeplechase moeten we terug naar de 18de eeuw, naar Ierland om precies te zijn. Daar, in het graafschap Cork, vond in 1752 een duel plaats tussen twee paardenbezitters, de heren O’Callaghan en Blake. Het tweetal kon het na een dag vossen jagen niet eens worden over wiens paard nu het beste was en besloot de proef op de som te nemen. De wedstrijd die volgde ging over ruim zeven kilometer; als finish kozen de kemphanen een kerk met een torenspits, destijds een gemakkelijk oriëntatiepunt in het landschap. Een dergelijke kerktoren heet in het Engels een steeple, vandaar dat de bewuste race letterlijk een chase to the steeple was: een steeplechase dus.

Het duel tussen O’Callaghan en Blake was vermoedelijk niet de eerste steeplechase die ooit gehouden is. Wel was het de eerste waar verslag van werd gedaan, al staat vreemd genoeg nergens vermeld wie nu als eerste bij de kerk aankwam. Hoe het ook zij, de steeplechase ontwikkelde zich van deze primitieve vorm tot een serieus onderdeel binnen de paardensport. Hiervan werden weer hindernisrennen voor atleten afgeleid, ook steeplechases genoemd, maar niet meer noodzakelijk met de kerktoren als eindpunt.

Als atletieknummer – dat wil zeggen op de sintelbaan, met horden en waterbak – werd de steeplechase rond 1860 in Engeland geïntroduceerd. Bij de Spelen van Parijs in 1900 werd het voor het eerst een olympisch onderdeel, al zou het tot 1924 duren voordat de standaardafstand van 3000 meter werd gehanteerd.