Sinterklaaslexicon

Marie-José Wouters (2009)

Gepubliceerd op 24-10-2019

Kerstboom

betekenis & definitie

In de 18 de eeuw verkochten staatventers in Zwitserland voor 6 december ‘Sanicklaus-Baumli’ (sinterklaasboompjes). Een prent van Usteri laat een versierd boompje (een spar?) zien met kaarsjes en lekkernijen. Sinterklaas werd ook wel afgebeeld naast een boompje vol appels. De boom gaat mogelijk terug op de mythologische levensboom Yggdrasil, terwijl ook de appel symbool staat voor het leven en vruchtbaarheid.

Rond 1800 begon men in de Elzas met kerst een versierde spar op tafel te zetten.In Nederland verscheen de eerste kerstboom rond 1835, maar rond 5 december zette men op diverse plaatsen ‘dennenboompjes met lekkernij en kindergoed’. Mogelijk is de ‘Klaasboom’ kerstboom geworden toen Sint-Nicolaas in de protestantse landen niet meer gevierd mocht worden. De oudste sinterklaasgeschenken komen overeen met de kerstboomversiering (noten en appels).

Het appel eten had een gewijde betekenis bij de Germanen: je beschermde jezelf ermee tegen ziekte; denk aan de Engelse zegswijze An apple a day keeps the doctor away. Onze zilveren appels en noten herinneren aan de echte.

Ghesquiere, 1989; Knip, 2003; Steiner, 1983.