Signalement van sprekende zegswijzen

A. Houwelink ten Cate (1977)

Gepubliceerd op 14-10-2020

een slag om de arm houden

betekenis & definitie

Als men een slag om de arm houdt, spreekt men zich niet direct voor of tegen iets uit, maar behoudt men een zekere reserve. Bij het beeld van de ‘slag om de arm’ moet worden gedacht aan een touw dat niet geheel wordt gevierd, en in het bijzonder aan de manoeuvre die de man op de kade uitvoert als een schip de haven moet binnenlopen.

Vanaf de kade wordt een lijn naar het schip geworpen; aan het uiteinde van deze lijn bevindt zich een ‘keesje’, een met lood verzwaarde bol touw, waardoor de lijn óp het schip en niet in het water terechtkomt. De man op de kade laat daarbij de lijn willig uitlopen, maar houdt één (de laatste) slag om de arm (eigenlijk in de palm van zijn hand), dit voor het geval het schip iets verder van hem af zou drijven dan te verwachten is. Aan boord ten slotte wordt de lijn met het keesje bevestigd aan de zware meertros, die naar de kade wordt getrokken en waaraan het schip wordt af gemeerd.Wie wel eens in Vlissingen komt kan daar zien hoe een zeeman een slag om de arm houdt; één blik op het beeld van Frans Naerebout (1748-1818), onverschrokken loods en koene mensenredder, is daartoe voldoende. Het beeld staat in het Bellamypark, iets meer landinwaarts dan het standbeeld van Michiel de Ruyter.