Scheldwoordenboek

Marc de Coster (2007)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Makaak, makak

betekenis & definitie

(in Vlaanderen, racistisch) (voornamelijk Noord-Afrikaanse) immigrant. De makaken (Macaca) behoren, net zoals de meerkatten en bavianen, tot het geslacht der meerkatachtigen.

Ze komen voor in allerlei varianten en op meerdere plaatsen ter wereld. Het woord werd al opgetekend door Cornelissen en Vervliet in de betekenis van ‘onbeduidend persoon, nietsnut’.Als (neutraal) scheldwoord werd makak vaak in de mond genomen door kapitein Haddock. Sedert de jaren zeventig ligt het woord erg gevoelig. Eind 2005 veroordeelde de correctionele rechtbank van Antwerpen een man die een racistische versie van het ‘Kabouter Ploplied’ had verspreid via het internet. De originele regels ‘Draai een keer in het rond, stamp met je voeten op de grond’ werden gewijzigd in: ‘Sla een Turk op de grond, stamp met je voeten op zijn mond.’Volgens de rechter werd in de Makakkendans een diepe afkeer tentoongespreid voor allochtonen en vreemdelingen. De Makakkendans werd massaal gedownload in zowel binnenals buitenland. Betrokkenen beweerden echter dat ze het liedje niet bewust verspreid hadden.

De rechtbank dacht er blijkbaar anders over. Toen de politiek incorrecte regisseur Guy Lee Thys in 2002 de multiculturele film ‘Kassablanka’ uitbracht, werd het veelvuldig gebruikte makak ten behoeve van Nederlandse toeschouwers ondertiteld als zandneger.

Nu moet ik zeggen dat als ik op de Nederlandse televisie een reportage zie vanuit een Antwerpse kroeg waar een man op de vraag wat hij denkt over migranten, direct antwoordt: ‘Allemaal kakkerlakken, makakken’, ik me toch ook de vraag stel: wie moet daar nu tegen optreden? (HP/De Tijd, 07/02/1992)

... de zesenzestig makakken die op een zolderkamer in borgerokko je bloedeigen zuster eik vijf keer in de aars naaien. (J.M.H. Berkmans, Het zomert in Barakstad, 1993)

Zo spreekt Abou Jahjah over ‘huismakak’ of huisslaaf, als hij een Belgische moslim bedoelt met wie hij het niet eens is. (Vrij Nederland, 21/12/2002)