Porselein is een niet poreus keramisch materiaal dat hard, wit en doorschijnend is. Vanwege het schelpachtige karakter heeft het materiaal de naam 'porselein' gekregen, van het Italiaanse woord voor venusschelp: 'porcella'.
De grondstoffen zijn kaolien (porseleinaarde), veldspaat en kwarts. Porselein wordt bij een zeer hoge temperatuur gebakken. China was de bakermat van het porselein; al in de 3de eeuw na Christus werd hier porseleinachtige keramiek vervaardigd. Pas in de 16de eeuw bereikten producten van porselein Europa. Import op grote schaal door de VOC veroorzaakte een ware porseleinrage in de 17de eeuw. In dezelfde periode raakte ook het drinken van thee en koffie in de mode, hetgeen de vraag naar porseleinen kopjes en schotels in de hand werkte.
