Haarlem was aan het eind van de 16de eeuw een kunstcentrum van betekenis. Op zoek naar een grotere godsdienstvrijheid en betere economische omstandigheden vestigden zich veel kunstenaars uit de Zuidelijke Nederlanden in deze stad.
In 1583 kwam de Vlaamse schilder en dichter Karel van Mander naar Haarlem. Hij stichtte er samen met twee kunstvrienden, Hendrick Goltzius en Cornelis van Haarlem, een atelier, dat de 'Haarlemse Academie' werd gedoopt. Daar werd - nieuw voor Nederland - naar naaktmodel gestudeerd. Hun grote voorbeeld was de Vlaming Bartholomeus Spranger, die aan het hof van Rudolf II in Praag furore maakte met schilderijen van elegante naakten in alle mogelijke en onmogelijke houdingen.
