Privaat toezicht is het toezicht dat wordt uitgeoefend door private partijen zonder (actieve) bemoeienis of directe verantwoordelijkheid door de overheid.
n dit begrippenkader wordt uitgegaan van toezicht dat is voorbehouden aan de overheid. Bij privaat toezicht daarentegen zijn alle onderdelen van een toezichtstelsel privaat georganiseerd: er is sprake van private normstelling, van private informatieverzameling, van private oordeelsvorming en soms zelfs van private interventies. Er is als het ware een ‘private autoriteit’ door of namens wie het private toezicht plaatsvindt. Vaak is een dergelijke autoriteit een economi- sche partij, bijvoorbeeld een brancheorganisatie die kwaliteitseisen stelt of een beroepsorganisatie die een stelsel van tuchtrecht in het leven roept. Maar een autoriteit kan ook een bepaald territorium betreffen waarbinnen regels worden gesteld, zoals een bedrijventerrein of een haventerrein.
Ook kan het gaan om verenigingen met eigen gedragsregels en ordehandhavers. In alle gevallen nemen maatschappelijke partijen in bepaalde mate zelf verantwoordelijkheid voor het opstellen, uitvoeren en handhaven van regels. Men noemt dit ook wel zelfregulering. Voor dit soort toezicht is meestal geen sprake van een toegekende wettelijke bevoegdheid.
