Gezegden

Riemer Reinsma (1998)

Gepubliceerd op 06-08-2022

JE MAINTIENDRAI

betekenis & definitie

is al eeuwen de wapenspreuk van het Koninkrijk der Nederlanden. Wat moest er gehandhaafd worden? Dat hangt ervan af hoever we in de geschiedenis teruggaan.

De oudste versie van de spreuk werd gevoerd door de prinsen van Oranje uit het huis Chalon, en luidde je maintiendrai Chalon: ik zal Chalon instandhouden (handhaven is de gebruikelijke vertaling, maar het is raar om te zeggen dat je een gebied ‘handhaaft’). Toen René van Chalon in 1544 stierf, was Willem van Nassau-Dillenburg (later Willem de Zwijger genaamd) zijn enige erfgenaam. Hij nam het devies over, maar verving Chalon door Nassau. De wapenspreuk luidde nu: Je maintiendrai Nassau.Na Willems dood in 1584 veranderde er weer iets: zijn opvolgers lieten Nassau weg. Het is daardoor een raar Frans zinnetje geworden, want maintenir behoort een lijdend voorwerp te hebben.

Personeel van de Koninklijke Marine komt tijdens de opleiding in aanraking met het volgende ‘gedicht’:

Je maintiendrai la vertu et noblesse Je maintiendrai de mon nom la hautesse Je maintiendrai la foi, la loi, du Dieu, du Roi, de mes amis et moi.

Het ministerie van Defensie blijkt echter niet te kunnen bevestigen dat deze lange versie ouder is dan die met ‘Chalon’ of ‘Nassau’.